PDF Tomvs Secvndvs
PDF [1]
PDF Vorderdeckel
PDF Vorsatz
PDF Titelblatt
PDF Viro Svperillvstri Petro Segviero Galliarvm Cancellario.
PDF Stephani Balvzii Tvtelensis Præfatio Ad Lectorem.
PDF Elogia.
PDF Epistola Eminentissimi Cardinalis Corradi Ad Stephanum Baluzium.
PDF Clarissimi Viri Ioachimi Pastorii Historiographi Serenissimi Regis Poloniae Casimiri epistola ad clarissimum virum Antonium Baluzium Varsaviae regio lateri assistentem.
PDF Vita Illvstrissimi Viri Petri De Marca Archiepiscopi Parisiensis. Scriptore Stephano Balvzio Tvtelensi.
PDF Armando-Ioanni Eminentissimo Cardinali Dvci De Richeliev, Franciæ Pari.
PDF Illvstrissimi Viri Petri De Marca Admonitio Ad Lectorem; Quæ & prima Præfatio dici potest. Edita Anno MDCXLI.
PDF Secvnda Præfatio Illvstrissimi Viri Petri De Marca, Edita Anno MDCXLI.
PDF Illvstrissimi Viri Petri De Marca Responsio Ad Notas Lvcæ Holstenii In Tomum primum de Concordia Sacerdotij & Imperij, Edita Anno MDCLXIII.
PDF Illvstrissimi Viri Petri De Marca Litvra Censvræ Romanæ, Edita Anno MDCLXIII.
PDF Libellvs, Qvo Editionis Librorvm De Concordia Sacerdotij & Imperij consilium exponit, Opus apostolicae sedis censurae submittit, & Reges Canonum Custodes, non verò Auctores esse docet Petrus de Marca ordinarius in sacro Regis Consistorio Consiliarius, in Supremo Navarrae Senatu Praeses, Visitator Generalis in Principatu Cataloniae & Comitatibus Ruscinonis & Ceritaniae, ad episcopatum Consoranensem à Rege nominatus.
PDF Schedvla Illvstrissimi Viri, Porrecta Romanis, Edita Barcinone Anno MDCXLVI.
PDF Illvstrissimi Viri Petri De Marca Epistolæ Dvæ Nunc primùm editæ.
PDF De Concordia Sacerdotii Et Imperii Sev De Libertatibvs Ecclesiæ Gallicanæ Dissertationum Liber primus.
PDF Capvt Primvm.
PDF I. Ex editione voluminum De Libertatibus Ecclesiæ Gallicanæ, calumnia schismatis impacta est Gallis famoso quodam libello, & Libertates contumelia affectæ. Inde nata occasio harum Dissertationum.
PDF II. Refellitur calumnia ex iis quæ gesta sunt post eorum voluminum editionem: quæ damnata sacri Consistorij decreto, & Episcoporum sententia; Libertatibus illæsis.
PDF III. Qui Libertates illas religiosè expendit, viam schismatibus præcludit, non recludit. Frequentiores contentiones ob invasam jurisdictionem; unde bella, & schismata.
PDF IV. Schisma Græcorum originem trahit ex usurpatione Diœcesim à Romana Ecclesia auulsam Constantinopolitanæ tribuit.
PDF V. Hadrianus I. hanc frustra repetit in vij. Synodo. Minatur excommunicationem. Nicolaus petitione excidit, & a Bulgarica Diœcesi depulsus est.
PDF VI. Ignatius, pulso Photio, restitutus ope Hadriani II. Bulgariam sibi addici curavit in octava Synodo. Hadrianus minas excommunicationis intentat. Photius, post obitum Ignatij recepta sede, Joannis VIII. consensum extorsit, ea lege, ut Bulgaria restitueretur. Joannis spe artibus Græcorum elusa, Photius est anathemati antiquo redditus. Inde schisma, quod auctum est per controversias dogmatum.
PDF VII. Dissidium Gregorij VII. & Henrici, ob jura Investiturarum, & Libertatem Ecclesiæ.
PDF VIII. Ex eadem Libertate læsa fluxit schisma Friderici I. Hadriani IV. & Alexandri III.
PDF IX. Et Dissensio Friderici II. Gregorijque Noni. Schisma quoque Ludovici Bavari.
PDF X. Galli pacem cum Ecclesia & jura sua retinuerunt; à dissidio quandoque non alieni, si juribus suis minuti fuißent, ex Ivone.
PDF XI. Bonifacij VIII. & Philippi Pulcri dissidium ob jurisdictionem.
PDF XII. Laudandi qui laborant in constituendis utriusque potestatis finibus ex mutua possessione.
PDF Capvt II.
PDF Capvt III.
PDF I. De Patriarchatu Occidentis agitur, ut auctoritas Romanæ Ecclesiæ per Gallias sinceriùs expendatur.
PDF II. Ecclesiarum divisio per provincias as exemplum Imperij, ab Apostolis. Probatur è Petro & è variis locis Pauli; ubi de Creta.
PDF III. De Asia, cujus etiam mentio apud Ioannem, de Achaia, & Macedonia.
PDF IV. Huc allusit Tertullianus.
PDF V. Origo trium præcipuarum Metropoleon, Romanæ, Alexandriæ; Antiochenæ. Earum Sacerdotes, Archiepiscopi, Exarchi, & Patriarchæ tandem dicti. De Patriarchis Iudæorum in Oriente. Emendata lex Codicis Iustinianei. Illis deletis, Patriarcharum nomen cessit Archiepiscopis Christianorum.
PDF VI. Canonis sexti Nicæni interpretationes breviter recensentur.
PDF VII. De juræ Patriarchico trium Episcoparum hic agi probatur, præter aliorum argumenta, ex Hieronymo, Innocentio, & Theodoreto.
PDF VIII. Et si ceterorum quoque Metropolitarum jura hoc canone firmentur. Ex collatione canonis secundi Const. cum Nicæno colligitur hic etiam agi de Diœcesibus Asiana, Pontica, & Thracia. Earum mentio sub Constantino.
PDF IX. Explicatus insignis Socratis locus de Diœcesibus & de Patriarchis. Diœceseon limites non violandos sanctitum canone secundæ Synodi. Lege Theodosi certi Episcopi designati ad communionis consortium. Emendata & illustrata lex 3. Cod. Theodos. de fide catholica. De jure dandæ communionis per Thraciam.
PDF X. Error Socratis, qui Nectario Episcopo Constantinopolitano hoctributum putat. Et Sozomeni, qui urbe regia coërcet. Jus illi collatum indefinitè, ad exemplum Romani Pontificis. Altera Socratis hallucinatio, qui sententiam canonis secundæ Synodi & Theodosi miscet. Patriarchæ apud Socratem iidem cum Episcopis delectis à Theodosio ad fidei consortium.
PDF XI. Asiana Diœcesis ecclesiastica ex undecim provinciis, quaram vna est Asia Proconsularis. Ejus Matropolis, & totius Asianæ, Ephesus. Ponticæ Diœceseos fines. Vicarij sedes, Cæsareæ in Cappadocia. Vnde dignitas Episcopo qui Ponticæ præerat. De Thracia & ejs Exarcho. Explicatus concessus Concilij Chalcedonsensis. Thracica sub Episcopo Constantinopolitano. Duæ reliquæ Diœcesis in ejus ditionem transierunt decreto Concilij Chalcedonensis.
PDF XII. Objicitur non agi de Patriarchico jure in canone Nicæno, ex jure ordinationum; quod Episcopo Alexandrino competit per Ægyptum; quale Romano Pontifici non competebat, nisi in Metropoli Romana. Fines antiqui Metropoleos Romanæ.
PDF Capvt IV.
PDF I. Vt satisfiat objectioni, docetur Romanum Pontificem esse Patriarcham Occidentis, deinde confertur cum Alexandrino in ordinationibus. Ecclesiarum divisio in Orientales & Occidentales probatur plurimis testimoniis veterum.
PDF II. Error eorum notabus qui Orientales Ecclesias ab Antiocheno Patriarchatu non distinguunt. Cui Oriens specialiter dictus tribuitur, è Concilio secundo, & Ephesino.
PDF III. Fines Ecclesiarium Orientalium & Occidentalium; iidem qui olim Imperij. Thracia Orienti accensa. Solidum Illyricum Occidenti.
PDF IV. Antiqua divisio Imperij sub Diocletiano, Constantino, & Valentiniano. In confiniis Illyrici & Thraciæ, Ecclesiarum & Imperij limes; scilicet in Succorum augustiis, ex Ammiano, & Socrate, & ex Concilio Aquilensi: ubi dictio Succorum restituitur. Constantinopolis vinculum Orientis & Occidentis, apud Nazianzenum.
PDF V. Tomus Occidentalium in Concilio CP. explicatus. Asserta vertus lectio.
PDF Capvt V.
PDF I. Singulæ Orientis Diœceses suis Patriarchis & Exarchis commissæ: Solidi Occidentis Diœceses octo, Romano Episcopo. Eo sensu explicatæ Majores Diœceses in Concilio Arelatensi primo.
PDF II. Romanus Pontifex caput Occidentis, è Basilio, & Augustino, cujus locus explicatur ex Hieronymo, Cyrillo Alexandrino, Concilio Ephesino.
PDF III. Innocentius referet originem hujus institutionis. Illyricum sibi æquè ac ceteras Diœceses vindicat.
PDF IV. Romanus Pontifex Patriarcha dictus, etiam Occidentis, à Iustiano; cujus locus explicatur.
PDF V. Romani Episcopi Patriarcha nomen non sumpserunt, ex Gregorio; quamvis jure Patriarchico uterentur, & ab aliis dicerentur Patriarchæ. Quinarius numerus Patriarcharum in Synodis sexta & octava.
PDF Capvt VI.
PDF I. Agitur de comparatione Alexandrini Episcopi cum Romano. Jus Patriarchatus frequentiùs exercebatur in Diœcesi Vrbicaria, & in Italica, quàm in ceteris Occidentis provinciis.
PDF II. Synodorum indictio, Episcoporum ordinatio, & judicium de majoribus caussis, sunt partes juris Patriarchici. Concilium Romanum ex Episcopis Italiæ; ut patet ex Iulio, epistola Orientalium, & Synodica Concilij Sardicensis, quæ explicatur, & ex Libero.
PDF III. Concilium istud auctoriate Romani Pontificis evocatum, probatur ex epistola Gallæ Augustæ, & Synodis Romanis sub Felice & sub Symmacho.
PDF IV. Hæc Synodus generalis Italiæ videtur originem traxiße ex conventu habito in caussa Pauli Samosateni. Postea Concilium Romanum utramque complexum est.
PDF Capvt VII.
PDF I. Ordinatio Episcoporum pertinet ad Patriarchas. Restricta ad Metropolitas in Patriarchatus Constantinopolitani institutione. Antiquis Patriarchis omnium Episcoporum ordinatio competebat; ut Antiocheno, ex Innocentio.
PDF II. Et Alexandrino in solida Diœcesi & Ægyptiaca. Quod Metropolitarum jura non omnino tollebat, ex Concilio Nicæno, & Synesio.
PDF III. Idem jus competebat Romano in provincia Vrbicaria. Antiqua regula, qui pertinent ad synodum, pertinent ad consecrationem, probatur ex Novella Iustiniani, quæ emendatur. Dubitatur de Italicæ Diœceseos Episcopis, & de ipsis Metropolitis Mediolensi & Aquileiensi.
PDF IV. Vrbicariæ autem Diœceseos Episcopos ordinatos ab Episcopo Rom. docetur è Celestino. Metropolitani in Vrbicaria Diœcesi.
PDF V. Eorum jura servata in ordinationibus Episcoporum, ad exemplum Alexandrini Episcopi; & Thessalonicensis, qui erat Vicarius Romani in Illyrico.
PDF VI. Brevis & nova interpretatio canonis sexti Nicæni, ex Ruffino. Idem jus Alexandrino in Ægyptiaca Diœcesi competit, quod Romano in Vrbicaria. In ceteris non componuntur invicem. Novatorum argutia refellitur nova responsione.
PDF VII. Patriarchicum jus Romani Pontificis in reliquis provinciis Occidentis versabatur præcipuè in majoribus caussis. Concilia Diœceseon Occidentalium conjuncta cum Romano per Relationes & Legatos.
PDF VIII. Gallicanam Ecclesiam jus illud Patriarchicum semper amplexam esse docetur aliquot testimoniis selectis. Quod obtinuit in prima, secunda, & tertia Regum Dynastia.
PDF Capvt VIII.
PDF I. Auctoritas Romani Pontificis in condendis legibus ecclesiasticis. Dictata Gregorij VII. Regula Basilij, Canones non condi ab uno Episcopo. Et Iulij, Romanum Episcoporum esse præcipuum, non solum.
PDF II. Quidquid sedes apostolica sancit, pro lege habendum, ex constitutione Valentiniani. Vsus Codicis Theodosiani in Gallia in rebus civilibus & ecclesiasticis. Illustratus Agathias.
PDF III. Valentinianus non tribuit eam auctoritatem Romanis Pontificibus, sed fovit. Antè, generalia decreta edebant. Vt Liberius in controversia de baptismo Arrianorum. Iustitia decreti nihil detrahit de auctoritate decernentis.
PDF IV. Siricius aliquot decretis disciplinam juvit. Superiores Clericos ab usu uxorum abstinere, jussit; consuetudinum in legem vertens, pœnâ adjectâ, auctoritate sedis suæ.
PDF V. Decreta Innocentij per Occidentem, etiam in Antiochenam Ecclesiam. Vnde illistratur Concilij Ephesini locus, de Romanæ Ecclesiæ jure in Antiochenam.
PDF VI. Zozimi Decreta adversùs monachorum & laicorum ambitum per provincias missa. De intempestivis. Neophytorum ordinationibus, quibus pœnam addidit, & prohibitionem extendit. Qui dicerentur Neophyti. Celestini decreta ante Valentiniani legem. Posteriores Pontifices potiori jure in incubuerunt.
PDF Capvt IX.
PDF I. His decretis fides & disciplina constitutæ, & novitas exclusa. Forma antiqua Romanæ Ecclesiæ ceteris præscripta, ex Innocentio, Liberio, & Leone.
PDF II. Lex Valentiniani asserta adversùs Novatores: Quæ Leges condendas à Romano Pontifice pro bono disciplinæ statuit: ut docent Leo & Hilarus Papa.
PDF III. Decreta discussa in Concilio Romano, è Leone. Sed solius Pontificis nomine edebantur.
PDF IV. Sincera Decreta collegit Dionysij, dono sibi ab Hadriano data, varia capita in Capitularium libros Carolus M. transcripsit. Et decretis parendum sancivit.
PDF V. Quique Pontifices decreta condore possunt, ut docet Concilium Pontigonense.
PDF VI. Quod admissum à posteris in Gallia, docent Decretalium volumnia.
PDF VII. Decretales editæ de assensu Cardinalium. Eorum auctoritas, è Damiani, Bernardo, Othone Frisingensi, Ostiensi, & Turrecremata.
PDF VIII. Hodie eorum assensus non censetur necessarius.
PDF Capvt X.
PDF I. Iudicia Romani Pontificis in causis è provinciis delatis. Probatio difficilis, si jure appellationum nitatur, ante Concilium Sardicense.
PDF II. Novaratio aperta, per Relationes, & Consultationes. Quibus Principum Romanorum cognitio constabat.
PDF III. Earum usus in Ecclesia, in dubiis fidei & disciplinæ. Ius Relationis suscipiendæ Metropolitis & Patriarchis debetur, ex Hieronymo. Sed præcipuè Romano Pontifici ex Oriente & Occidente; ut probatur ex Hieronymo, & Cyrillo Alexandrino.
PDF IV. In Occidente Relatio de dubiis fidei Romam missa à Conciliis Africanis, ut gesta firmarentur. Innocentius has Relationes sedi suæ vindicat ex consuetudine, & ex canone.
PDF V. De dubia disciplina referebatur ad sedem apostolicam, è Sirico & Innocentio. Responsiones pro jure constituto habitæ.
PDF VI. Ante Concilium Nicænum, caussa dubiæ relatæ ad sedem apostolicam ex consuetudine, quæ confirmata est canone Concilij Nicæni, ut probatur ex Innocentio, nova interpretatione adhibita. Majores caussæ, id est, ambiguæ.
PDF VII. Hincmari explicatio refellitur, qui alludi putat ad Sardicense Concilium.
PDF VIII. Exemplum vetustissimum Relationis è Cypriano. Marcianus Arelatensis Episcopus deponitur decreto Romani Pontificis, ad relationem Episcoporum Gallicanorum, ex sententia Cypriani.
PDF IX. Ante Concilium Sardicense Galli usi Relationibus, & postea Appellationibus ad sedem apostolicam.
PDF X. De Relatione Conciliorum Generalium ad Summum Pontificem.
PDF Capvt XI.
PDF I. Persona Pontificis a nemine judicatur, ex Synodo Romana sub Symmacho, & ex Ennodio. Quia Romanus Episcopus est Caput omnium Sacerdotum.
PDF II. Eadem ecclesiæ Gallicanæ sententia in caussa Symmachi; imò pietas major quàm Romanæ Synodi, ex Avito.
PDF III. Antiqua regula, majorem sedem à minore non judicari, ex Cyrillo, Concilio Ephesino, & Chalcedonensi, & Pelagio.
PDF IV. Inde fluxit vulgatum illud, Primam sedem à nemine judicari, in Actis dubiis Sinueßanæ Synodi; Et in Canonibus Silvestri, rejectis ab Hincmaro.
PDF V. Discussus locus epistolæ Concilij Romani de Damaso apud Concilium aut Consistorium Principis judicando.
PDF VI. Romanum Pontificem à nemine judicandum professus est Carolus M. & ceteri Galli in Synodo Romana. Purgatio Leonis Papæ, & Paschalis
PDF VII. Privilegium illud Romanæ sedis confirmatum ab Octava Synodo. Ioannis XII. exauctoratio reprobata. In caußa hæreseos & schismatis cessat privilegium.
PDF VIII. Ecclesia Gallicana canones Basileensis Concilij suscepit; sed Eugenij Pontificis depositioni & electoni Felicis non adhæsit.
PDF IX. Pontifex ab Episcopis moneri potest, & satisfacere tenetur. Ex Octava Synodo, & Petro Damiani.
PDF Capvt XII.
PDF I. Romanæ sedis auctoritatem tueri tenetur Rex Christianissimus jure Protectionis, quod Francorum Regibus competit. Quid sit jus Protectionis, ordinarium, extraordinarium, & reale pactis constitutum.
PDF II. Protectio Romanæ sedis est jus reale quæsitum Coronæ Francicæ. A Deo designata; ex Pelagio.
PDF III. Jnitium hujus Protectionis à Carolo Duce Francorum, & Gregorio, ob motus Longobardorum. Novis conditionibus aucta à Pippino Rege, & Stephano. Exarchatus Ravennæ donatus Ecclesiæ Romanæ à Pippino, huicque Patriciatus Romanus collatus. Conventio de Protectione non personalis, sed perpetua cum Rege & Regno.
PDF IV. Patriciatus datus filiis Pippini. Qui dicerentur Patricij. Primò nuda dignitas, Patriciatus; deinde ei adjunctum Imperium. Tuitio Ecclesiarum & inopum Patriciis competit, ex Paulo Diacono. Patricatus collatus Regibus Francorum, Imperium & Tuitionem complectebatur.
PDF V. Carolo Magno in Augustum electo, Patricij nomen cessavit. Sed jus Protectionis Regibus Francorum quæsitum, extinctum non est. Ius illud in solidum in filios Reges testamento suo partitus est Carolus Magnus.
PDF VI. Et filiis suis ex æquo commisit Ludovicus Pius. Carolus Calvus hanc ad se unà cum regno Francorum transmissam agnovit; ita tamen ut à Romana sede honor debitus sibi reddatur. Is honor explicatus de Processione Patriciorum.
PDF VII. Auxilia lata Ioanni VIII. Paschali II. Gela sio II. Innocentio II. Alexandro III. docent propagatum à secunda in tertiam Regum stirpem Protectionis auxilium.
PDF VIII. Gregorius IX. Tuitionem ecclesiasticæ libertatis regno Francorum assignat. Vt Paulus I. Hanc Tuitionem implorarunt Innocentius IV. & Vrbanus IV.
PDF IX. Ceteri Reges novis offiiciis jus Patrocinij confirmarunt. Et præ ceteris Invictissimus Ludovicus XIII. consilio & opera Eminetiss. Card. Ducis Richelij.
PDF Liber Secvndvs.
PDF Capvt Primvm.
PDF I. Secundum fundamentum Libertatis Ecclesiæ Gallicanæ est supremum Regis imperium. A tempore Clodovei in unam societatem coierunt in Galliis Christiana fides & Regum imperium.
PDF II. Ecclesiasticus cœtus è Clericis & laicis conflatus, religionem respicit. Civilis ex iisdem constitutus, statum politicum. Ex utroque componitur Respublica Christiana, sub duobus summis Præfectis; quorum unus spiritualibus, alter secularibus præst. ex Conciliis Parisiensi, & ad Theodonis. villam, & Bernardo.
PDF III. Duarum potestatum consortium, Ecclesiæ Gallicanæ nomine apud non continetur.
PDF IV. Fines utriusque potestatis notissimi. Pontifices spiritualia curant, Reges secularia. Quod probatur iis testimoniis vectrum ubi potestates invicem componuntur. Ex Osio apud Athanasium.
PDF V. E Gregorio Nazianzeno: qui terrenam corpori, spiritalem animæ comparat. Qui locus explicatur. Ex Isidoro Pelusiota, Synesio, & Chrysostomo.
PDF VI. E Gelasio, & Symmacho.
PDF VII. E Gregorio II. & Nicolao I. Pontificatus & Regnum conjuncta in Hasamonæorum familia.
PDF VIII. Innocentius III. harum potestatum officia distinxit comparatione ducta à Sole & Luna. Explicata ejus sententia. Et illustrata è Berengosio Abbate.
PDF IX. Patriarchæ comparati Soli & Lunæ in Octava Synodo, & Imperator cuidam splendori, quo ipsi Patriarchæ illustrentur.
PDF X. Distinctio duarum potestatum probatur quoque testimoniis Principum Valentiani, Iustiniani, & Ludovivi Pij.
PDF Capvt II.
PDF I. Non solùm auctoritas regia manat à Deo, sed etiam specialiter singulis Regibus à Deo confertur immediatè.
PDF II. Populus Augusto jus suum contulit; sed Deus imperium Augusto dedit, ex Augustino & Tertulliano. In eòque Reges & Episcopi conveniunt.
PDF III. Singuli Galliæ Reges non à parentibus, sed à Deo, regnum obtinent, ex Concilio Parisiensi.
PDF IV. Regnum Francorum semper fuit liberum ab alieno imperio. Clodovei dignitas & potestas æqualis Imperatoriæ, ex Avito. Clodoveus
PDF V. Ius cudendæ aureæ monetæ Regibus Francorum, æquè ac Imperatoribus Romanis, competebat. Vetita conjugia Principum CP. cum peregrinis, præter Francos. Regnum Francorum ceteris regnis illustris, ex Gregorio Magno. Galliæ Reges solius Dei arbitrio obnoxij, ex Gregorio Turon. & Remigio.
PDF VI. In regni administratione ab ecclesiastica potestate non pendent. Quæ temporalia non attingit. Hoc jure nitebantur Carolus Calvus & Proceres regni adversùs Hadrianum II.
PDF VII. Rex Francorum, Imperator in regno vulgò dictus. Vnde manaverit hoc loquendi genus, inquiritur. Quidam hoc tribuunt divisioni regni à filiis Ludovici Pij institutæ.
PDF VIII. Hæc opinio expenditur. Quas provincias complecteretur regnum Francorum ante delatum Carolo imperium. Novi nominis dignitas Carolo accessit, & auctoritas in Romanos; sed nulla in Francos. Imperij & regni Franciæ distinctio.
PDF IX. Divisio Francorum decreta à Carolo. Dein à Ludovico, & à tribus ejus filiis.
PDF X. Tres regni Francorum Reges æquo jure. Pares dicti. Explicata epistola Ludovici II. ad Basilium. Imperatoris titulus non est divisus. Quare petenda non est imperatoria potestas ex hoc capite.
PDF Capvt III.
PDF I. Rex Francorum superiorem non agnoscit in temporalibus, nec ipsam sedem apostolicam, ex Innocentio III. Species Decretalis Per venerabilem. Spontanea Regis natalibus restitueret.
PDF II. Quid sit liberior judisdictio in dicta Decretali. Explicatum jus seculare, quod Regi & Summo Pontifici in Magalonensem Ecclesiam competebat. Quæ regum liberalitate diata, & specialiter urbe Montispessuli. Hominium ratione illius urbis præstitum Regi ab Episcopo. Et ipsi Episcopo à Dominis Montispessuli.
PDF III. De Comitibus Melgorij, qui beneficiario jure à sede apostolica Comitatum possidere professi sunt. Vtile dominium Comitatus pervenit ad Ecclesiam Romanam, damnato Raimundo Comite Tolo sascripsit, servata pensione annua. B. Ludovicus supremum imperium illius Comitatus ad se revocavit.
PDF IV. Tectum loquendi genus Innocentij examinatur, cùm agitur de feudo Montispessuli. Supremum jus in id sibi competere putabat. Regem tamen in possessione hominij esse sciebat.
PDF V. In rebus ambiguis temporali jurisdictione uti Pontificem, ex Innocentio. Ejus sententia expensa, & locus Deuteronomij explicatus. Detortus Innocentius in alium sensum ab interpretibus. Eorum interpratatio recepta non fuit in Gallia.
PDF VI. Quæstio feudi non competit Ecclesiæ, es Innocentio. Quit tamen cognitionem peccati ad se pertinere aut. Hæc sententia fora confundit, & in Gallia recepta non fuit.
PDF VII. Ex opinione Theologorum, qui criminum secularium coërcitionem per censuras ab Ecclesia removebant, sola criminum ecclesiasticorum cognitione Episcopis relicta. Hæc sententia inducta in forum; porrecta deinde ad crimen mixtum adulterij; cujus animadversio in laicos vetita olim Episcopis à Curia Parisiensi. Ex veteri Ecclesiæ disciplina, quatenus Episcopis criminum cognitio competeret. Quod penè notum anonymo auctori anno 1303.
PDF VIII. Bonifacij constitutio de Pontificis in temporalia potestate, à Clemente rescissa, quod attinet ad Gallos.
PDF Capvt IV.
PDF I. Instituitur controversia, an liceat Principi de rebus ecclesiasticis leges ferre. quæ in partes aliquot dividitur.
PDF II. Spiritualis potestas Apostolis & eorum successoribus collatam in Reges non manavit: quorum jura Christus quidem non læsit, sed nec etiam auxit.
PDF III. Quod non solùm de infidelibus, sed etiam de Christianis Principibus intelligendum. Politia Synagogæ discuitur, ut sciatur an jura Regum Iudææ communicari possint Regibus Christianis. Iudæorum Republica constituta à Mose, è Rege, Pontifice, & Consiliis. Quod differt à Christianorum statu, ut toto capite explicatur.
PDF IV. De Rege in futurum constituendo diserte cautum in lege Mosis. Non ergo in pœnam datus Princeps. Exprobata est ratio petendi Regem expulso Samuele, non ipsa petitio. Reges uncti sacrati unguento à Mose confecto, quo Pontifices & vasa sacra ungebantur. Discrimen
PDF V. Rex sedebat in sacratioribus atrij spatiis, stantibus sacerdotibus. Non solùm res civiles, sed etiam religiosas tractabat. quod probatur exemplis. Idque ab eo tentatum ratione unctionis.
PDF VI. Pontificis inauguratio & munus in sacrificiis peragendis quotidie, & in adeundis quotannis solemni die adytis templi. Ozias lepra percussus, quòd sacerdotum munus usurparet.
PDF Capvt V.
PDF I. Iudicia Regi permissa; sed majora negotia ad Synedrium pertinebant. Id constitutum à Mose. E viris LXXI. Senatores lecti è splendidioribus familiis & Sacerdotibus ac Levitis. Potestas collata manuum impositione, deinde verborum formula. Ab hoc Senatu non provocabatur.
PDF II. Princeps consessus à ceteris delectus, Pater Consistorij. Quotidianus conventus. Cognitio de Religione & Republica. Pontifex adlectus in hoc Consilium. Regem castigabat pœnâ ecclesiasticâ, Pontificem aliquando capite.
PDF III. Præter Synedrium, duo alia Consilia Hierosolymis, & in ceteris oppidis Iudææm quæ reliqua negotia dirimebant. Synedrio Rex non intererat; sed in rebus arduis illud consulebat, ex Iosepho. Politia Iudaica permixta in judiciis reddendis; sed divisa in ministeriis belli, & regendæ Reipublicæ, quæ Regi, & sacrificiorum, quæ Sacerdotibus competebant. Levitæ adjuncti ad rerum civilium curam.
PDF IV. Synedrij potestas à Romanis paulatim imminuta; & post Archelai relegationem omnino extincta, quoad res civiles. Solæ controversiæ legales illi relictæ.
PDF V. Vsurpatio Romanorum, quæ Mosis politiam everterat, à Christo confirmata. De tributis, & de censu Iudæorum, aliqua nondum accuratè explicata. Vnde sententiâ Christi, potestas Cæsaris in Iudæa quoad res civiles constituta, & à Synedrio ab lata.
PDF VI. Eandem rationem sequitur Christus in Republica Christiana instiuenda. Res spirituales solùm Petro committit. Cetera relinquit Cæsari. Injuria sit Pontifici & Regi, cùm è Republica Iudæorum argumenta petuntur. Quæ in Synagoga permixta erat rerum sacrarum & civilium jurisdictio, apud nos est distincta.
PDF Capvt VI.
PDF Capvt VII.
PDF I. An censura Clericorum legibus Principum subjaceat. De Clericis agi, quà sunt Clerici, vel quà sunt cives. Clericorum conditio, quà Clerici sunt, à legibus Principum immunis, & à foro civili.
PDF II. Probatur è dicto Constantini, & ex causa Caliliani cum Donatistis.
PDF III. Ex Athanasio, Liberio, & Osio.
PDF IV. Ex Valentiniani rescripto ab Ambrosio relato, quod explicatur. Iudicum in caussa ecclesiastici ordinis. Decreta edita de sacris ordinibus. Honorij rescriptum in caussa Chrysostomi, de canonicis quæstionibus intelligendum, quæ ibi religionis caussa dicuntur.
PDF V. Idem probatur è Basilio Imperatore in Octava Synodo; cujus locus explicatur.
PDF VI. Canonicis quæstionibus intereße non debent laici, è Synodo Chalcedonensi, & Iustiano.
PDF VII. Marcianus à Concilio Chalcedonens edi tres canones de clericorum & monachorum disciplina postulat.
PDF VIII. Canones de ecclesiasticis ordinibus eduntur. De Clericis, quà cives sunt, & de Bonis ecclesiasticis, alibi dicetur.
PDF Capvt VIII.
PDF I. An Princeps dividere possit provincias ecclesiasticas, & episcopalem sedem in metropolitabam evehere. Quod factum à Valente Imp. in Cappadocia secunda. Hoc illicitum docuit Innocentius primus. De Beryto in metropolim evecta à Theodosio, quæsitum in Synodo Chalcedonensi. Rescriptum probatum fuerat à Synodo Constantinopolitana. Sed rescindi jussit Princeps, si Canonibus esset adversum, Pragmaticæ legibus contrariæ, inutiles.
PDF II. Divisio Phœnicia contraria Nicænis canonisbus. Lex Principis illis adversa, rescißa à Principe, idque synodus amplexa est.
PDF III. Iudices unà cum synodo de possessione restituenda Ecclesiæ Tyri prinuntiant. Sed de ordinationibus ab Episcopo celebratis judicium integrum synodo relinquunt. Quamvis judicium ab ea latum deinde confirment.
PDF IV. Rescissionem rescriptorum quæ canonibus contraria sunt, à Principe & à Iudicibus petit Synodus Chalcedonensis, quod decretum à Iudicibus in synodo.
PDF V. Canon xij. synodi secutus est, ne quis Episcopus rescripta ad provinciarum divisionem impetret, pœnâ latâ in Episcopum. Discussus canon xvij. qui superiri contrarius videtur. Explicatio Zonaræ, civitates de novo conditas in metropoles à Principibus evehi posse. Balsamo de quibuscunque civitatibus intelligit. Alexius Comnenus canones conciliat, non rectè.
PDF VI. Ex sententia auctoris conciliantur duo canones, ita ut nec provincias dividere, nec civitatem episcopatu ornare Principi liceat.
PDF VII. Patriarchatui Hierosolymorum adjectæ provinicæ, Principum rescriptis, quæ ab Ecclesia Antiochena eas distraxerant. Contentio sopita transactione Episcoporum. Quæ Decreto Iudicum & Synodi confirmata, quia mixta caussa.
PDF Capvt IX.
PDF I. Iustinianus in urbe Iustiniana archiepiscopatum constituiu, adscriptus illi septem provinciis. Non constituit jus novum, sed antiquum partim restauravit. Vigilius Papa confirmat quæ Princeps decreverat. Episcopus Iustinianæ. Patriarcha dictus.
PDF II. Iustinianopolis aucta quoque dignitate Patriarchali. Sed differt à Iustiniana. Est eadem urbs cum Constantia metropoli Cypri. Ea dignitas personalis collata Ioanni Episcopo à Synodo Trullana, consensu Imperatoris.
PDF III. Vtroque Ponto in unam provinciam redacto, nihil immutavit Iustianus quoad sacerdotia. Nec etiam in Paphlagonia. Solidæ illius provinciæ metropolis erat urbs Gangarum. regia Dejotari. Ea imminuta, nova Honoriadis provincia constituta est, cum sua metropoli Claudiopoleos. Rediit in unum corpus Paphlagonia, utraque metropoli salva. Videtur aliquando Paphlagonia adjuncta fuisse Galatiæ.
PDF IV. Ecclesia Gallicana non passa est à Regibus novos episcopatus instituti, quod tentaverat Childebertus Meleduni, ad petitionem plebis.
PDF V. Et Sigibertus id fieri obtinuerat Castroduni in diœcesi Carnottena. quod rescissum à Synodo Parisiensi.
PDF VI. Rogerius in Sicilia episcopatum Troinensem instituit, Messanensi, à se restaurato adjunxit, sed Summi Pontificis auctoritate. Vt Otho Gnesnensem in Polonia.
PDF VII. Damnata opinio eorum qui hoc jus Principibus vindicant. Eorum tamen consensus necessarius.
PDF Capvt X.
PDF I. Et si Principes leges ecclesiasticas condere non possint, ad Tuitionem Canonum tenentur ex officio. De religione satagere debent etiam pagani Principes, ob civium tranquillitatem. Et legibus suis injurias Deo factas ulcisci Christiani Reges, ad Dei cultum amplificandum adstrcti ex eo quòd Christo nomen dederint.
PDF II. Garciæ opinio, putantis eundem esse finem legum civilium & ecclesiasticarum, qpud Christianos, scilicet felicitatem æternam civium. Discrimen harum legum ex sententia auctoris. Canones singulis instrumenta felicitatis illius parant. Leges pacem publicam singulis civibus, & per consequentiam, æternam felicitatem. Patris & Regis in hoc capite comparatio.
PDF III. Societas religionis & regni. Vtrique prospicere tenetur Princeps, ex Theodosio, & Concilio Ephesino.
PDF IV. Tuitio Ecclesiæ Regibus Christianis commissa à Christo. Probatur ex Paulo, & Augustino.
PDF V. Idem probatur è psalmo secundo & variis locis Augustini, & è Sixto I.
PDF VI. Discussus Eusebij locus de Episcopo qui malè vulgò explicatur. Constantinus dictus ab Eusebio Episcopus communis.
PDF VII. Pacem Ecclesiæ conservabant Principes, indictis synodis, & confirmatione decretorum synodalium, è Iustiniano, & Quinta Synodo.
PDF VIII. Discrimen inter Decreta fidei & disciplinæ, quod attinet ad confirmationem Principum.
PDF IX. Synodus Nicæna à Theodosio, & Ephesina ab altero Theodosio.
PDF X. Marcianus confirmat Chalcedonensem.
PDF XI. Iustianus depositioni Anthimi imperialem auctoritatem adjunxit.
PDF XII. Constantinus Pogonatus confirmat decreta Sextæ Synodi, quod gratum Leoni secundo. Synodus in Trullo petit confirmationem à Principe. Septima & Octava Synodus ab Imperatoribus confirmatæ, post quam illiis constituit libero consensu Episcoporum omnia decreta.
PDF XIII. Principes non condunt novos canones, sed conditorum executionem decerunt, ex Facundo Hermianensi.
PDF XIV.
PDF Capvt XI.
PDF I. Non solùm in universum decreta Conciliorum Principes confirmant, sed etiam canones aliquos specialibus legibus. Probatur exemplo Theodosi, qui vetuit Clericis consortia extranearum mulierum, ex sententia Concilij Nicæni, quam lege explicuit. E Leone, de monachis & simoniacis decermente, juxta canones Synodi Chalcedonensis.
PDF II. Iustiniani Constitutiones de caussis ecclesiasticis, à quibusdam damnatæ, ab aliis malè acceptæ. Iure Tuitionis latæ sint, ad Canonum executionem.
PDF III. Discussæ Iustiniani Constitutiones, quæ personas aut res ipsas respiciunt. Illæ desumptæ è Canonibus, qui supplentur, agendi modo præscripto. Quæ de rebus, de nuptiis, & de foro latæ, tunc à jurisdictione mera Principis pendebant.
PDF IV. Ioannes Scholasticus Collationem Novellarum Iustiani cum Canonibus à Theodoreto collectis composuit. Ex sensu Ioannis, Novellæ Canonibus contulerunt auctoritatem, interpratationem, & supplementum.
PDF V. Novellarum istarum usus commendatus ab Ecclesia Romana, ex Gregorio M. Ioanne VIII. Hincmaro, & Ivone.
PDF VI. Quæritur, an leges canonibus contrariæ in caussis ecclesiasticis vim habeant. Nullæ sunt ex rescripto Valentiani, & ex sententia Synodi Chalcedonensis, de qua dictum cap. VIII. hujus libri. Quod intelligendum de canonibus receptis, ex Balsamone.
PDF VII. Eo sensu explicatur Constitutio Friderici II. & Decratalis Honorij, verbàque Nicolai I. nempe de canonibus & decretis receptis.
PDF VIII. Si leges canonibus contrariæ essent irritæ rescindebantur à Principe, non à Synodo, è Concilio Chalcedonensi. Discutitur locus Gregorij M. de lege Mauritij. Quam Pontifex promulgavit, et si adverfaretur libertati Christianæ. Primum caput, Clericorum conditiones respicit; sed verbis in laicos conceptis, antequam adsciti essent in Clerum. Quod à Principibus fieri posse docent Theodosius, Honorius, & Innocentius I.
PDF IX. Secundum caput legis Mauritij, de militibus quo monachismum expeterent. quod Gregorius non approbat. Sed legem promulgat, juxta ordinem præscriptum, missis exemplis ad Metropolitas. Suspendit executionem illius capitis, ea auctoritate quæ Præfectis prætorio & aliis delegatis ad promulgandas recurrendum ad summam potestatem Romanæ sedis.
PDF X. De altero Mauritij & Phoca rescripto Canonibus contrario agit Gregorius, cum summa modestia. Ejus rescissionem Principi servat.
PDF Capvt XII.
PDF I. Tuitio Ecclesiæ eiùsque Decretorum, Regibus Francorum in regno competit. Initium illius juris repetendum à Clodoveo, qui Defensor Fidei dictus à Remigio. Ejus in rebus canonicis potestas.
PDF II. Defensores Ecclesiæ dicti Reges secundæ dynastia à Concilio Parisiensi, & Aquisgranensi. A Christo tuendam susceperunt Ecclesiam, eiùsque disciplinam, ut docent ea Concilia, ex Isidoro, & Fulgentio.
PDF III. Effectus Tuitionis erat, Confirmatio canonum. Cur eam ab Imperatoribus Synodi Occumenicæ postulaverint, non autem à Regibus Francorum. A Regum nostrorum sollicitudine pendet ecclesiasticorum ordinum integritas, è Pelagio. Præsidium Childeberti implorat Gregorius M. ad statutorum suorum executionem.
PDF IV. Non solùm manu regia, sed etiam legibus latis canonum executioni prospiciebant; ut Clotarius Rex, Pippinus & Carlomannus Duces Francorum. Ex præceteris, Carolus Magnus. Capitulari Aquisgranensi Episcopos officij monet, transcriptis verbis canonum, quibus legis robur addit. Ita se monitorem præstat ut emendet, exemplo Iosiæ Regis.
PDF V. Hoc Capitulare transcriptum est à Lothario Imp. in Edictum suum, quo mulctam irrogat iis qui leges illas infringunt. Leo IV. spondet se Capitula illa observaturum. Leo I. legibus à Marciano latis in præsidium legum ecclesiasticum se subjecit. Capitularia Regum nostorum accepta Ecclesiæ Gallicanæ. Explicata Synodus Meldensis.
PDF VI. Non solùm antiquos canones, sed etiam nova Decreta Romanæ sedis, legibus suis tuebantur Reges. Quod probatur duobus exemplis. Vnum respicit Presbyteros suspectos, sed canonicè non convictos. Consulitur Leo III. à Carolo M. Ejus responsio in Conventu Regni expensa, & de consensu Episcoporum & Procerum, Edicto regio confirmata. In quo versaretur hæc difficultas, explicatur. Presbyteri suspecti, purgati jurejurando.
PDF VII. Alterum exemplum respicit Chorepiscopos. Dubitatem de ordinatoribus Presbyterorum, Diaconorum, & Subdiaconorum, quas illi peragerant, & de ceteris quibusdam capitibus. Consultus Leo III. à Carolo M. respondet omnia esse irrita, damnandos Chorepiscopos, & trudendos in exilium. Responsum Leonis in synodo probatum, & regio Edicto confirmatum; exeptis pœnis, quas Episcopi molliverunt. Explicata hæc clausula, Permittente Apostolico.
PDF VIII. Reges tertiæ dynastiæ ad Tuitionem libertatis ecclesiasticæ à Deo designati dicuntur à Gregorio IX. Legibus munierunt ecclesiasticam disciplinam. B. Ludovicus Edicto Canonum executioni consulit. Eumque secuti Reges à Carolo V. usque ad hanc ætatem.
PDF IX. De altero hujus Tuitionis effectu dicetur libro quarto. Necessitas Concordiæ Sacerdotij cum Imperio probatur è Gregorio secundo, Septima Synodo, Ecloga Leonis, Damiani, Arnulfo, Bernardo, & auctore anonymo.
PDF Capvt XIII.
PDF I. Agitur de Chorepiscopis, ut sciatur status quastiones propositæ Leoni III. à Carolo M. & Ecclesia Gallicana. Chorepiscopis validas esse ordinationes à se peractas contendentibus; Episcopis autem, esse vitiosas. Chorepiscopus in Clero reccensitus, & Presbyterio prælatus à Conciliis.
PDF II. Chorepiscopi non obtinebant episcopatus apicem, è Conciliis Neocasariensi, Antiocheno, Regensi, & è Leonis I. Papæ epistolæ, quæ est genuina, & Synodo Hispanlensi.
PDF III. Huic sententiæ opponuntur prima verba canonis Antiocheni. Vt solvatur difficultas, distinguitur chorepisocopatus à Choreepiscopo. Chorepiscopatus est ministerium quod conferri potest Presbytero vel Episcopo, ut administret Ecclesias vicanas parœciæ episcopalis. Sub Episcopo erant Presbyteri civitatis, qui sacramenta erogabant in civitate. Idem munus exercebant in pagis Presbyteri vicani.
PDF IV. Præter Presbyteros, Episcopus habebat aliquot ministros, Chorepiscopum, Archipresbyterum, & Archidiconum. Chorepiscopus vices gerit Episcopi in dispondendis Ecclesiis vicanis. Concilium Antiochenum tribuit administrationem Ecclesiarum Chorepiscopis. Origo hujus nominis. Vicarij Episcoporum dicti ratione muneris, non ratione nominis, apud Ferrandum, & in Capitularibus Arabicis.
PDF V. Chorepiscopatus conferebatur cum presbyteratu. Aliquando conceditur Episcopo Novatiano redeunti ad communionem Ecclesiæ. Poterat etiam conferri ceteris Episcopis vacantibus. Tunc Chorepiscopus, ob priorem ordinationem, erat Episcopus. Germana sententia priorum verborum canonis Antiocheni, quæ sunt exceptio regulæ. Non omnis Episcopus vacans est Chorepiscopus; sed is cui delatum est illud ministerium.
PDF VI. Describuntur munia Chorepiscopi. De administratione dictum superiùs. Subdiaconos & inferioris gradus Clericos ordinabant. Id faciendum consulto & Episcopo docet Basilius, juxta canones. Quod intelligendum est de Synodo Laodicens, quæ mentionem facit. Iidem erant cum Chorepiscopis Explicatus Zonaras. Periodentæ in Concilio Chalcedonensi.
PDF Capvt XIV.
PDF I. Presbyterorum & Diaconorum ordinationes vetitæ Chorepiscopis à Concilio Antiocheno, sine Episcopo. Ea verba explicata ex mente Balsamonis, adversùs Zonaram. Eadem interdictio in canone Ancyrano. Duæ interpretationes, quæ eliciuntur è textu Græco, absurdæ.
PDF II. Mendosum esse textum probatur è versionibus Latinis, tum Dionysij Exigui, quæ mutila est, & restituitur, tum ejus qua usus est Carolus Magnus, tum Ferrandi Diaconi. E collatione trium interpretationum emendatur textus Græcus canonis. Quo vetatur Chorepiscopis Presbyterorum & Diaconorum ordinatio, & Presbyteris promovendis Chorespiscopi referebant ad Episcopum.
PDF III. Curam pauperum gerebant, è Synodo Neocæsariensi, cujus canon explicatur. Chorepiscopi ad formam septuaginta Discipulorum constituti, qui erant secundi ordinis præceptores, ex Hieronymo. Et si autem secundi ordinis essent, id est, Presbyteri, offerebant cum solemni pompa.
PDF IV. Aliquando chorepiscopatus concedebatur, recisis plurimis facultatibus quæ huic ministerio competebant; ut patet è Synodo Regensi, in caussa Armentarij; cui tamen confirmatio neophytorum relinquitur.
PDF V. Explicatur Sidonij locus famosus, de Claudiano, qui erat antistes ordine in secundo, id est, Chorepiscopus. Savaro interpretatur de archidiaconatu. Sed Presbyteri erant ordinis secundi, & Diaconi tertij.
PDF VI. Leo I. Chorepiscoporum potestatem restrixit, vetita Confirmatione, altarium & virginum benedictione; Subdiaconorum ordinatione illis relicta. De Chorepiscopis referunt Galli ad Zachariam. Et iterum ad Leonem III. qui irritas esse decrevit etiam ordinationes Subdiaconorum. Ratio hujus novi responsi inquiritu. Explicatur canon septimæ Synodi, de Lectorum ordinatione.
PDF VII. Licèt vetitum à Leone, & à Synodis Gallicanis, ne Chorepiscopi deinceps fierent, retenti sunt tamen ab Episcopis. Quia eorum curas levabant. Vt colligitur è Capitularibus, & Synodo Meldensi.
PDF VIII. In quo versaretur eorum ministerium anno 840. Cujus occasione electio Episcoporum differebatur à Regibus, qui reditus Ecclesiæ vacantis relegebant. Synodus Meldensis explicata, è Flodoardo.
PDF IX. Dubitatum iterum in Gallia de ordinibus presbyterij collatis à Chorepiscopis. Consultus Nicolaus I. respondit esst validos, sed abstinendum ab illis in posterum. Contrarium senserunt post aliquot annos provinciæ Belgicæ Episcopi. Cessatum deinceps à Chorepiscoporum institutione. Pars sollicitudinis translata in Archidiaconos. Vnde lapsus Sigeberti, qui Archidiaconos cum Chorepiscopis confundit. In Patriarchatu Alexandrino hodie nulli Episcopi sed Chorepiscopi.
PDF Capvt XV.
PDF I. Principes tuentur constitutiones ecclesiasticas quæ sunt promulgata & usu recceptæ. Promulgatio legum necessaria, ut sint notæ, è Novella Iustiniani. Ordo promulgationis in Imperio; Et in Gallia.
PDF II. An constitutionum ecclesiasticarum promulgatio Romæ facta sufficiat. Communior, & verior opiono, non sufficere. Quod congruit cum lege naturali, & civili. Et exemplo Iustiniani, qui leges ecclesiasticas per provincias edebat, directis literis ad Patriarchas, ut eas Metropolitis, hi autem Episcopis insinuarent. Hæc necessitas probatur ex discrimine legum pontificiarum & regiarum.
PDF III. Probatur etiam è Conciliis Lateranensi & Tridentino.
PDF IV. Et praxi Vniversalis Ecclesiæ, in definitionibus Conciliorum Generalium per provincias publicandis; ut constat è Concilio Arelatensi primo, & Nicæno.
PDF V. E Synodo quoque Sardicensi. Explicatus Athanasius, de numero Episcoporum qui ejus restitutioni subscripserunt. Et ex Hilario.
PDF VI. E Concilio quoque Ephesino.
PDF VII. Idem mos usurpatus ab antiquis Rom. Pontificibus, in Decretis suis edendis per provincias. Siricius eam curam imponit Himerio Tarraconensi Episcopo. Necessaria erat decretorum novorum Siricij editio, ex Innocentio. Qui decreta quoque sua publicari jubet.
PDF VIII. Eo jure usus Zozimus; & Leo I. in capitibus fidei & disciplinæ. Gallicani Episcopi Decreta Romanæ sedis in synodis edebant, & canonibus inserebant.
PDF IX. Explicatur quod objici solet è Nicolao, qui Decretis Pontificum non editis in Græcia, obstringi Photium scripsit. E cujus verbis necessitas promulgationis colligitur.
PDF X. Respondetur objectioni de vitandis excommunicatis ante promulgatione. Id novo & singulari jure receptum. Imò verò Innocentius in explicatione hujus novi juris stat pro priore sententia. De tempore quo leges tenean, post editionem, fusè Menochius.
PDF Capvt XVI.
PDF I. Ius ferendæ legis penes Principem solum. Sed aliter non tenet, nisi tacito populi judicio reccepta sit. Inde lex dicta communis Reipublicæ sponsio, non solùm à Demosthene, sed etiam à Papiniano.
PDF II. Summa cura adhibita olim à Principibus in legibus ferendis, ut civium utilitati consulere possent. Quare communis utilitæs est legum propositum. Ab earum usu recedi potest, si sint incommodæ.
PDF III. Inde fit ut si statim à promulgatione lex officere videatur utilitati publicæ, Principes conseantur ea nolle cives obstringi. Quare usus publicus necessarius est, us recepta esse dicatur. Ex eo non sequi, Principum arbitria populis subjici, probatur exemplo tutorum.
PDF IV. Tacitus populi consensus necessarius est in legibus quæ de jure privato feruntur. Ius autem publicum à mero Principis arbitrio pendet; et si ad utilitatem Reipublicæ referri debeat. Ideo belli, pacis, & vectigatium rationes ad solum Principem pertninent.
PDF V. Eadem conditio inest legibus ecclesiasticis, ut obligare non censeantur, donce sint usu receptæ. Quæ est frequentior sententia Theologorum & Iurisconsultorum.
PDF VI. Huic conditioni magis obnoxia videtur lex ecclesiastica quàm civilis, tum quia data in ædificationem; tum quia Episcopis dominatus concessus non est, ut Regibus gentium, apud Matthæum; qui explicatur. Dominatus ab dicatir illis verbis à Sacerdotibus, ex Bernardo, Origene, Nazianzeno, Hieronymo, & Chrysostomo.
PDF VII. Discrimen ecclesiasticæ & civilis potestatis in hæc specie expenditur. Imperium regium, totius Reipublicæ salutem curat, aliquando etiam cum pernicie privata. Deinde juris dubij executionem summo jure urgere possunt Reges; non autem Episcopi. Pœnas lex civilis exigit à reo, ut eum perdat; lex ecclesiastica, ut servet.
PDF VIII. Innocentius & Gelasius requirunt consensum Episcoporum ad executionem decretorum. Galli, quadringentis abhinc annis, iis tantùm legibus & canonibus se obstringi putabant qui usu recepti essent. Olim omnia decreta communi sententia ferebantur. Ideo saltem tacitus consensus hodic necessarius est, ex Cusano.
PDF IX. Vis constituendi penes solam Ecclesiam, sed executio pendet à consensu eorum quorum interest; in iis nempe quæ disciplinam respiciunt. Quæ res, cùm facti sint, prudentes sæpe fallunt. Explicatur Concilium Triburiensi, quo non præcipitur Decreta omnino incommoda recipienda esse.
PDF Capvt XVII.
PDF I. Ad quorum curam pertineat nova legis examen. Docetur hoc competere, in Gallia, Ecclesiæ Gallicanæ. E Concilio Turonico, quo Siricij & Innocentij decreta ad privationem communionis. Et Canones apostolici non admissio olim ab Ecclesia Gallicana.
PDF II. Septima Synodus explosa est à Concilio Francofordiensi, ob quastionem de imaginibus. Verborum sono, non autem reipsa discrepabant. E perversa interpretatione Latina verborum Constantini Episcopi natum præcipuè dissidium. Gallicana Ecclesia de recipienda Synodo Oecumenica deliberat. Quod locum habet maximè, quando per Legatos non adfuit Concilio, quod observat Anastasius.
PDF III. Multi canones Octava Synodi non sunt statim recepti ab Ecclesia Gallicana, quòd adversi essent antiquis moribus regni.
PDF IV. Hoc jure expendendorum canonum usa est Ecclesia Gallicana in Conventu Biturucensi.
PDF V. Non solùm Ecclesiæ Gallicanæ, sed etiam Regis consensu neccessarius est ad executionem publicam novorum canonum. Episcopi de legis æquitate disceptant; Princeps de Reipublicæ tranquillitate. Consilium Burgundiæ Ducis, ne quid novi constituatur in regno absque consensu Regis. Qua ratione receptus non est in Gallia liber Sextus Decretalium.
PDF VI. Concilij Basileensis Decreta legis Publicæ vim non haberunt, donec regia lege firmata sunt. Concilij Tridemini definitiones fidei admissæ Edicto regio. Sed Decreta disciplinæ non servantur, nisi qutenus eorum sententia in Constitutiones regias transcripta est. Inquiritur breviter in caussas non admissi Concilij Tridentini Decretorum; idque totum à prudentia Regum pendere ostenditur.
PDF VII. Antiqua illa Gallorum opinio, de necessitate publicationes & acceptionis tam Ecclesiæ Gallicanæ quàm, confirmata est Concordatis.
PDF Liber Tertivs.
PDF Capvt Primvm.
PDF I. Quid sit Libertas Ecclesiæ Gallicanæ, libro tertio disseritur. Vnde fluxerit appellario Ecclesiæ Gallicanæ. Variæ provinciæ in unum Diœceseos corpus compcatæ. Permissa synodorum Diœceseos congregatio. Inde factum ut Episcopi ab invicem per Diœceses sive regioneum tractus, distincti sint. Vnde Episcopi Gallicani, id est, Diœceseos Gallicanæ. Gallicanæ Ecclesiæ apud Hilarum Papam.
PDF II. Ecclesia Gallicana apud Gregorium Magnum; quæ deinceps ab omnibus scriptoribus celebrata. Aliquando regiam dignitatem significatione sua complectitur.
PDF III. Quid sit Libertas illius Ecclesiæ. Variæ significationes libertatis ecclesiasticæ proponuntur. Quæ significat in Evangelio liberationem à peccato, & à lege Mosaica. Inscriptoribus ecclesiasticis, libertatem conveniendi, vel aliquas immunitates personarum & rerum.
PDF IV. Libertas constituta est à Felice III. in eo ut Ecclesia sinatur uti legibus suis, in caussis Dei.
PDF V. Hanc libertatem extendit Gregorius VII. ad capita politiæ, in dissidio cum Henrico. Ecclesia libertate donata à Christo, non debet subjici servituti. Ex consilio Goffridi vitanda est discordia, cùm agitur de libertate Ecclesiæ, vel de regni consuetudine.
PDF VI. Libertas Ecclesiæ constituitur à Synodo Ephesina, in observatione canonum & consuetudinis antiquæ. Explicatur species canonis Ephesini, de Ioanne Antiocheno Patriarcha, qui Metropolitani Cyprij penduntur, & docetur ad ceteros etiam Patriarchas pertinere.
PDF VII. Inde haustum nomen libertatis ecclesiasticæ apud Gallos. Quod magnopere invaluit tempore Caroli VI. cùm Ecclesia schismate vexata variis oneribus premeretur. Quo sensu dicantur à Christo collata Ecclesiæ. Hæc libertas Ecclesiæ Gallicanæ vigebat tempore B. Ludovici. Antea dicebatur Libertas Canonica.
PDF VIII. An Libertates istæ recti dicantur Privilegia. Iura eximia Ecclesiarum, dicuntur in Synodo Nicæna: quæ Privilegia reddit interpres. Qua voce usi Summi quoque Pontifices dicitur Privilegium. Hæc privilegia dicuntur canonica. Cur ea privilegiis apostolicæ sedis augeri vellent Episcopi Gallicani, ex Hincmaro. Ambigua vox priviliegij minùs frequentem ejus usum reddit in hoc negotio.
PDF Capvt II.
PDF I. Libertas Ecclesiæ Gallicanæ non solis antiquis canonibus constat, sed jure canonico è canonibus & decretalibus temperato. Instituitur refuatio eorum qui Libertatem genuinam in solo usu veterum canonum collocant. Vt res manifestior fiat, agendum breviter de antiquis & recentioribus juris canonici collectionibus. Ecclesia Romana ante Innocentij primi tempora nullis canonibus utebatur prterquàm Nicænis, ex Innocentio.
PDF II. Canonum collectiones ab Oriente in Occidentem manarunt, ideo de iis priùs agendum. Vetustissima collectio est illa quæ canonum apostolicorum nomine inscribitur. Eos canones apostolicos vocant Constantinus Imperator, Synodus CP. sub Nectario, Concilium Ephesinum, Theodosius, & Iustinianus.
PDF III. Synodus Nicæna & Antiochena, Athanasius, & Basilius eos laudant sub nomine antiquorum canonm.
PDF IV. Numerus octoginta quinque canonum olim receptus in Oriente.
PDF V. Indagatur tempus hujus collectiones; quæ anterior synodo Nicæna, sed posterior videtur anno CCLVIII. Firmilianus Cæsareæ Episcopus iius usus non est ad probandam consuetudinem quæ vigebat in Oriente repudiandi hæreticorum baptismi. Conjicitur, post synodum Iconij ea de re habitam, intum fuisse consilium edenæ hujus collectiones, sub nomine Clementis Romani & Apostolorum, ut Stephano Summo Pontifici opponeretur Petri Apostoli auctoritas: Et traditiones scripto complecti, ne revocarentur in dubium...
PDF VI. Respondetur objectioni quæ trahi posset è canone XLVI. quo damnatur baptismus hæreticorum. Orientalium fuit hæc sententiæ, etiam post synodum Nicænam; sed per indulgentiam illum baptismum recipi debere, ex Basilio.
PDF VII. Quo tempore migraverit in Occidentem hæc collectio. Gelasius eam rejecit ut apocrypham. Post aliquot annos Dionysius Exiguus eam Latina interpretatione donavit. Vt locus esst aliquo pacto decreto Gelasij, quinquaginta tantùm canones vertit, ceteris omissis. Discutitur ejus dictum, videri Pontifices Rom. constituta alisquot ab iis canonibus traxisse.
PDF Capvt III.
PDF I. Secunda Collectio post Concilium Constantinopolitanum. Antea Diœceses canonibus à se editis regebantur; ut patet ex Ancyrana Synodo, Neocæsariensi, Antiochena, & Laodicena. Hujus tempus inquiritur.
PDF II. Canones secundæ synodi recepti non erant in Occidente temporibus Innocentij & Leonis. Canones Antiocheni nec in Occidente, nec in Tracica Diœcesi. Chrysostomus & Innocentius rejiciunt eos canones. Cur ab Arrianis compositos dicant, cùm Orthodoxi Episcopi numero vincerent.
PDF III. An canones Antiocheni recepti ab Ecclesia, sint iidem cum iis quos rejiciunt Innocentius & Chysostomus. Tres conjuncturæ virorum eruditorum restutæ.
PDF IV. Collectio secundæ Canonum, quando & à quo instituta. Confirmata à Concilio Chalcedonensi, & aucta canonibus ejus Concilij. Confirmata etiam à Iustiniano.
PDF V. Quæritur an canones Chalcedonenses recepti fuerint ab Ecclesia Romana. Opionio Bellarmini expensa. Docetur receptos fuisse, è Facundo, Gelasio, & Leone ipso. Solus XXVIII. canon repudiatus, ex consensu Anatolij. Ratio concordiæ tunc initæ explicata. Error Hincmari. Canones Synodi Constantinopolitanæ non admissi, etiam post Dionysij publicationem, ut Constantinopolitani retinerentur in officio.
PDF VI. Canones Græci post Synodum Chalcedonensem Latinè redditi: Non una, sed pluribus interpretationibus. Ea collectione usus est Gelasius; qui utitur canonibus Chalced, quemadmodum & Gregorius. Symmachus laudat canones Gangrenses, ex ea collectione.
PDF VII. Nova interpretatio canonum à Dionysio Exiguo edita. Quæ canones Græcos, & præterea Sardicenses, atque Africanos, complexa est. Et Romanorum Pontificum decreta. Ejus usus probatus à sede apostolica, è Cassiodoro, & Ioanne II.
PDF VIII. De collectione Canonum à Theodoreto digesta in quinquaginta titulos. Genuina esse ostenditur, solutis difficultatibus quæ objici solent.
PDF Capvt IV.
PDF I. Galli Collectione antiqua à Concilio Chalcedonensi probata usi sunt, ex Conciliis Agathensi, Aurelianensi, Epaonensi, & Cæsario Arelatensi.
PDF II. Probabile videtur amplexos deinde interpretationem Dionysij, ex Concilio Aurelianensi.
PDF III. Liber canonum dicitur à Gregorio Turonensi, ex quo patet canones apostolicos olim à Gallis receptos non fuisse. Corruptus canton XXV. in caussa Pratextati. Nondum admissi erant in censum canonum temporibus Hincmari. Dubiæ auctoritas dicuntur esse in Collectione Isidori. Recepti tamen olim quinquaginta priores à sede Romana.
PDF IV. Codex Canonum non solùm receptus in Galliis, sed etiam in Hispania; ubi nova Collectio concinnata est à Martino Bracarensi. Zacharias, responso ad Consultationem Pippini, extrinctam codicis illius in Gallia memorian renovat. Eum codicem dono dedit Carolo M. Hadrianus Papa.
PDF V. Codex ille vigebat adhuc sub Leone IV. Ejus verba explicata, de Decretalibus quæ habentur in Canone.
PDF VI. Ecclesia Gallicana non solùm utebatur in juridicis Codice Canonum, sed etiam canonibus Gallicanis, è synodo Vasensi, & Cæsario, & Agobardo. Qui etiam obtinebant in Hispania.
PDF Capvt V.
PDF I. Antiquo juri successit jus novum, ex Collectione Isidori. Hæc, præter canones, complectitur epistolas veterum Pontificum. Quæ germanæ non sunt, ut colligitur è Dionysio Exiguo. Quod etiam probatur è Bellarmino, & Baronio Ill. Cardinale, & auctore Pseudo- Isidori. Concinnatæ sunt ex antiquis epistolis, & canonibus, utplurimùm.
PDF II. Riculfus ex Hispania in Gallias hanc Collectionem detulit. Isidoro Hispalensi tributa, Hincmari ætate. Quare non affigenda, ut fit vulgò, Isidoro Mercatori. Qui peccator dicitur in aliis codicibus. Isidoro Hispalensi tribui non potest. Chronicon Iuliani meminit Isidori Mercatoris Episcopi Setubensis.
PDF III. Riculfus Moguntinus Episcopus, devotus Ecclesiæ Romanæ. Sententiæ harum epistolarum transcriptæ primò in Conciliæ Gallicana, tacito auctorum nomine. Deinde auctoribus apertè laudatis.
PDF IV. Emersit per Gallias alia Collectio sub nomine Capitulorum Hadriani Papæ, unde aliqua transcripta in collectionem Isidori. quæ apud Gallos auctoritate canonica non vigebat, ætate Hincmari.
PDF V. Ejus sententia de his epistolis, suscipiendas venerabiliter, sed canones servandos inviolabiliter.
PDF VI. Nicolaus urget Gallicanos Episcopis ut has epistolas admittant in canonem. Quod illi facere recusant.
PDF Capvt VI.
PDF I. Quæritur caussa contentionis inter Nicolaum & Episcopos Gallicanos ob antiquas Decretales. Scilicet ut nova regula illis epistolis asserta constitueretur in synodis & judiciis Episcoporum, quæ inconsulto Romano Pontifice peragi prohibentur, etiam si appellatum non fuerit.
PDF II. Tandem epistolæ illæ receptæ sunt initio tertiæ Regum dynastiæ, ut patet è Concilio Remensi. Collectio Burchardi his epistolis aucta. Ivonis quoque, qui primus in Occidente jus civile cum canonico in unum corpus compegit. Ecclesia Gallicana usa olim codicis Theodos. libro XVI. Gratiani collectio, ejusque auctoritas.
PDF III. De collectionibus decretalium breviter.
PDF IV. De novi juris incremento, unde processerit. Iuris constituendi auctoritas revocata ferè ad Summum Pontificem; & novæ negotiorum species corpus juris auxerunt. Novus ordo judiciorum ecclesiasticorum. Beneficiorum institutio. Matrimiorum impedimenta, & judiia. Novæ constitutiones de excommunicationibus. Is est rerum status, ut antiquam jus sufficere non possit ad dirimendas controversias.
PDF V. Ex superioribus confutatur Leschasserij sententia, qui veram Libertatem Ecclesiæ Gallicanæ constituit in jure antiquo. Ea sita est in recto antiqui & novi juris usu. Hæc est sententia B. Ludovici, Caroli VI. & Ecclesiæ Gallicanæ.
PDF VI. Decretales Episcoporum administrationem temperarunt, non abstulerunt. Cui locus esst juxta juris antiqui regulas, cogente necessitate.
PDF Capvt VII.
PDF I. Confutatur communis opinio, quæ docet præcipuam Libertatum regulam hanc esse, ut Concilium Oecumenicum superius Romano Pontifice dicatur. Quamvis hæc sit Scholæ Gallicanæ sententia, non est una ex Libertatibus Gallicans. In foro perinde est, si Summus Pontifex æquo vel superiori jure cum Conciliis utatur. Vbi id tantùm expenditur, an nova rescripta noceant Ecclesiæ Gallicanæ.
PDF II. Canonum executionem ex pollicitatione exigimus. Pontifices Romani canones non posse infrigindi docent factis & scriptis; ut Innocentius I. in caussa Chrysostomi.
PDF III. Zozimus in caussa Arelatensis Episcopi, & in epistola generali. Et Bonifacius I.
PDF IV. Sed præcipuè Leo, in reprobatione canonis XXVIII. Synodi Chalcedonensis. Hujus quæstiones, quæ illustris est, status constituitur. Secundus dignitatis gradus delatus Episcopis CP. à secunda synodo. Quo usi sunt in Oriente, ut probatur variis testimoniis, è C. Th. & synodo Chalced. Solvitur objectio petita è rescripto Theodosij, de Flaviano.
PDF V. Nec administratio nec ordinatio Diœceseon Asianæ & Ponticæ tributa est hoc canone; sed usu, in quibusdam Ecclesiis. Canon XXVIII. expensus, & sententia viri eruditi circa ejus explicatioenm. quæ refellitur; & verus sensus illius canonis exponitur, restituta interpunctione.
PDF VI. Leo approbare noluit canonem XXVIII. quòd contrarius esset canonibus Nicænis. Duæ regulæ elicitæ ex epistolis Leonis. Prima, nullos esse canones adversos Nicænæ Synodo. Secunda, Summum Pontificem esse custodem canonum.
PDF VII. Leo decernit irritum hunc canonem, eo nomine, quòd sit contrarius Nicænæ Synodo.
PDF Capvt VIII.
PDF I. Rescripta contra canones elicita, sunt nulla; Deòque injuriam inferunt, ex Hilaro. Summus Pontifex, qui est potissismus sacerdos, reus est culpæ, si canones vel decreta violari sinat, ex eodem Hilaro.
PDF II. Propositum Romanæ sedis ut canones custodiat, è Gelasio. Quos præ ceteris sedibus exequi debet. Non sustinet quæ sunt contraria privilegiis universalis Ecclesiæ, ex eodem Gelasio.
PDF III. Pontifices decreta decessorum suorum infringere non debent. quia sunt perpetua; & eorum violatio tendit ad religionis & Pontificum injuriam, è Symmacho. Quæ verba, de justis decretis, ex æquitate B. Petri intelligit Hincmarus.
PDF IV. Statua decessorum servare justitia suadet. injuriàmque sibi facit Rom. Pontifex, si fratrum jura perturbet, è Gregorio Magno. Ideo pastor effectus, ut canones & leges non excedat, è Leone IV. In consecratione sua prosessionem emittebat servandi quæ canonicè essent decreta à decessoribus suis.
PDF V. Summa Pontificis auctoritas & canonum observatio sanciuntur decreto Concilij Florentini, quod nondum expensum est. Contentio inter Græcos & Latinos de primatu Papæ recensetur. Latini eum intelligi volebant secundùm dicta sanctorum. Græci, secundùm canones. Decreto statuitur, Papæ in B. Petro traditam plenam potestatem regendi Ecclesiam, ad eum modum quem canones & acta synodorum docent. Corruptus leviter textus Latinus sensum mutat. Legendum, quem ad modum & in gestis Conciliorum...
PDF Capvt IX.
PDF I. Consuetudinum receptarum usus à Pontificibus probatus. Ius canonicum constat canonibus & moribus. Disciplina complectitur ritus sacros & jurisdictionem. In utroque capite, par auctoritas consuetudinis. Duplex consuetudo, vel universalis Ecclesiæ, vel quarundam provinciarum.
PDF II. In consuetudine particulari hæc est regula, eos mores retineri posse qui fidei non officiunt. Gregorij Magni ea de re locus.
PDF III. Hac regula utitur Theophylactus ad conservandam communionem Ecclesiæ Occidentalis & Orientalis, quarum ritus varij. Et Leo IX. atque Fulbertus.
PDF IV. Et ante ceteros, Irenæaus; qui Victorem monuit, ne Ecclesias Asiaticas recideret ab Ecclesiæ communione, ob diversam consuetudinem. Acquievit Victor Irenæo. Vnde refelluntur Novatorum argutiæ, ex hac nova animadversione.
PDF V. Quod de ritibus dicitur, trahi debet ad reliqua disciplinæ capita. Gallicanas consuetudines laudat Gregorius M. & Alexander III. tolerat, licèt Romanis contrarias.
PDF VI. Expenditur regula Decretalium, consuetudines esse nullas quæ violant libertatem ecclesiasticam, & Principibus ecclesiastica negotia permittunt. Quod verum, si libertas omnino tolleretur, non autem si restringatur, è Covarruvia. Aliis placet consuetudinem esse nullam; sed se priviligium allegetur, præsumi concessum fuisse, ex possessione immemoriali.
PDF VII. Hanc solutionem amplexi sunt majores nostri. Hinc manaverunt Privilegia Ecclesiæ Gallicanæ, & Crimina Privilegiata apud Pragmaticos. Has consuetudines Galliæ excusant Bellarminus & Suares, sub nomine Privilegij.
PDF VIII. Alio etiam modo responderi potest; In dubio an Principibus hæc potestas competat, sedem apostolicam connivere. Quæ conniventia dispensationis vicem subit, si necessaria sit. Quæstio excitata, an hac tolerantia nascatur præscriptio, non est necessaria. Theologi quidam negant. Iurisconsulti asserung ex hac tolerantia sequi præscriptionem.
PDF IX. Canones & receptæ consuetudines mutari non possunt sine dissidio. Observatione canonum concordia retinetur. Consuetudines toleratæ à Pontificibus, ne dissensiones orirentur ex novitate.
PDF Capvt X.
PDF I. An publicatio Bullæ in cœna Domini tolerantiam interrumpat, & privilegia revocet. In iis quæ jure regio agunt, non perstringuntur Reges; in ceteris, est tantùm comminatio & protestatio. Deinde Bulla illa non est recepta in Gallia. Reges Galliæ, ex privilegio, non comprehenduntur excommunicatione generali.
PDF II. Antiqua consuetudo privilegij vim sortitur. Privilegium autem ob merita concessum, revocari non potest. Vnde consuetudines privilegiariæ regni Francorum non censentur revocatæ per Bullam, ex Navarro.
PDF III. Eximia quædam jura sunt penes Reges nostros in rebus ecclesiasticis, quæ alij Reges non obtinent. Quia eos vincunt beneficiis in Romanam Ecclesiam. Beneficia Ecclesiæ Romanæ collata, non in latifundiis, esd in provinciis, & supremo imperio.
PDF IV. Harum donationum origo discutitur. Exarchi in Italia, & sub iis Duces post irruptionem Longobardorum. Hi Ravennæ infesti, eâ captâ, & Eutychio Exarcho è finibus Italiæ pulso, Aistulphus Romam obsidet. Pippinus obsidionem solvit, & Exarchatum ab Aistulpho repetit.
PDF V. Hunc dono dedit Ecclesiæ Romanæ, nec detulit frequentibus Græcorum Impp. petitionibus; ea præcipuè ratione, quòd aliter Romana Ecclesia tuta esse non posset, sub domniatu hæreticorum. Quid comprehenderetur illa donatione. De siderio victo, Carolus M. munificentiam patris auxit, additis aliquot provinciis.
PDF VI. Ludovicus Pius & Carolus Calvus suis benficiis cumularunt avorum patrumque dona.
PDF Capvt XI.
PDF I. Qua ratione Roma ad Romanam Ecclesiam pervenerit, disputantur. Leo Isauricus Gregorium II. ob novum censum quem à Romanis exigi non sinebat, interficiendum curat. Quis ille census. Edictum deinde de imaginibus dejiciendis Romam missum. Omnes Itali conspirant pro salute Pontificis, & Duces sibi eligunt.
PDF II. In Romani Ducis electione, quæ fuerint partes Pontificis. Illi licuit quod libuit. Sed jure ordinario hoc populo competebat. Magna tunc Pontificis reverentia per Occidentem. Ejus sedes Romæ constituta, ut pacem Regibus procuret. S. Petrus ut terrenus Deus. Gregorius Italos compescuit à rebellione.
PDF III. Conciliatio Græcorrum historicorum cum Latinis. Qua ratione intelligendum videatur quod aiunt Græci, Gregorium ab Imperio abduxisse provincias Italiæ. Cum Exarcho rediit in gratiam, & ejus auctoritatem Romæ quoque restauravit. Leonem non excommunicavit, sed Gregorius III. generalibus verbis.
PDF IV. Leo Imp Ecclesiæ Romanæ patrimonia invasit. Eorum reditus, è Theophane. Qui perperam explicatus ab Alemanno. Ejusdem error in donatione Ludovici Pij explicanda.
PDF V. Pontifices post latifundia invasa, & hæresim Leonis, ejus imperium coluerunt, & Reipublicæ curam amplexi sunt; ut patet è Gregorio III. & Zacharia. Exarcho pulso, Aistulfus Rex Romæ minatur. Legatus Constantini Copronymi in urbem advenit. Stephanus III. illi se adjungit ad repetendam Ravennam à Longobardis. Auxilium petit ab Imperatore Orientis. sub cujus imperio Roma hucusque stetit. Cùm nulla spes præsidij è Græcia, Stephanus arma Pippini implorat.
PDF VI. Immutatio in Romanæ urbis administratione, post victoriam Pippini, & donationem Exarchatus. Vnà cum provinciis, Pippinus contulit Ecclesiæ Romanæ Patriciatus dignitatem & auctoritatem. Patriciatus quoque Romanorum delatus Pippino, electione. Roma duobus Patriciis in solidum subdita, Romano Pontifici, & Regibus Francorum. Probatur Patriciatum collatum fuisse à Pippino, ex Hadriano. unde quoque Patriciatus Romani probatur ex epistolis Pauli Papæ.
PDF VII. Plenam administrationem rerum civilium in urbe Romæ posthæc Pontifices exercent, ut patet è gestis Hadriani I. Ceterùm nindum reverentiam Imperio CP. debitam deposuerant. quod ostenditur ex epistolis Hadriani. Inde petitur ratio cur Patriciatus solùm collatus fuerit Stephano à Pippino, & vice versa. cur etiam in donationibus mentio Romanæ urbis facta non sit. Administratio Rom. Pontificum probatur quoque è Ludovici Pij donatione.
PDF VIII. Patriciatus Romanorum concessus regibus nostris, æquo jure cum Patriciatu Exarchorum, è facto Hadriani, è literis Caroli ad Leonem III. & ex Eginhardo. Populus Rom. sacramentum fidei præstat Carolo Patricio.
PDF IX. Angilbertus Romam à Carolo missus, ut de utriusque Patriciatu confirmando cum Leone tractaret. Patriciatum vertunt in dominatum urbis. Quod significatur Lateranensibus picturos, ex conjectura auctoris. Tunc dictus Leo III. à Romanis Dominus Noster; & Carolus quoque. Cujus esse dicitur civitas Roman, à Paulo Diacono.
PDF X. Ex hoc dominio gradus factus ad Imperatoris titulum. Eum Carolo Pontifex contulit, jure supremin dominij, quo potiebatur in Romanam civitaem. Non illum instituit, sed instauravit. Qui socius erat in dominio, de sua dignitate aliquid detrivit. Carolum adoravit. Tunc omnino discessum à Græcorum imperio. Explicatus Theophanes.
PDF XI. Post imperium delatum Carolo, consortium dominij remansit. Carolus reos capite damnat Romæ, qui rei erant læsæ majestatis erga Leonem. Consortium quoque probatur è constitutione Lotharij, qui legem condit Romanis ex auctoritate Papæ & sua. Sententia illius legis. Carolus Calvus consortium amovit, & omnibus regiis juribus cessit. Roma deinceps sub solius Pontificis dominio, è Constantino Porphyrogeneta.
PDF XII. Quibus gradibus Reges Francorum supremum Romanæ civitatis dominium iu Romanos Pontifices contulerint, breviter recensetur. & explicatur donatio Ludovici. Postquàm soli Pontifices sine communione Domini sunt effecti, nomen suum un annorum computationibus adhibuerunt. Omnem auctoritatem secularem à Regibus Francorum trahunt.
PDF Capvt XII.
PDF I. Agitur de donatione ficta Constantini, ut consilium commenti expendatur. Card. Baronius putat à Græcis confictam. Quod refellit vir eruditus, qui Ioanni Diacono tribuit hoc figmentum sub Othone primo. Hujus conjecturæ rationes. Schismaticus fuisse existimatur vulgò hujus Edicti interpolator.
PDF II. Ex sententia auctoris, erat potiùs Romanæ Ecclesiæ studiosissimus. Non refert acceptam Constantino primatus auctoritatem, sed Christo. De illo primatu hic decernitur ad executionem legis divinæ. exemplo Phocæ, Valentiniani, & Iustiani. Leo IX. & Petrus Damiani utuntur hoc Edicto ad probandum principatum spiritualem æquè ac terrenum.
PDF III. Probabile est interpolatum mandato Pauli Papæ, adversùs Græcos. Disceptatio Legatorum Pontificis & Imp. CP. coram Pippino. Tria capita hujus Edicti adversùs Græcos. Primum, donatio Italiæ & Occidentis à Constantino. Quæ explicatur.
PDF IV. Secundum caput reprimit fastum Patriarchæ CP. Non ex imperitia, sed astu, tribuitur Constantino dignitas patriarchalis Ecclesiæ Constantinopolitanæ, juxta mentem Græcorum mediæ ætatis. Sed Romana illi præfertur, & ceteris. Tertio capite, judicium in rebus disciplinæ & fidei tribuitur Romano Episcopo.
PDF V. Stylus Edicti non alienus ab ætate Pauli. Donationis illius meminit Hadrianus I. octo annis post Paulum. Extat in Collectione Isidori eodem seculo. Eam allegant Hincmarus & Ardo, ante Othonis I. tempora.
PDF VI. Otho III. ait à Ioanne Diacono confictum Edictum. Quis fuerit ille Ioannes, ex sententia Freheri & Card. Baronij. Probabile est hoc Edictum objectum Carolo Calvo. Expenduntur verba Othonis de dilapidatione quam Pontificibus objicit.
PDF Capvt XIII.
PDF I. De dispensationibus agendum, quibus juri canonico derogatur. Quo sensu usurpetur vox illa apud Iureconsultos, & in sacris scripturis. In jure canonico sumitur pro venia legis. A Græcis manavit hæc dispensationis significatio, qui eam vocant cujus vocis usus varij. Varia quoque dispensationis nomina.
PDF II. Discrimen veterum dispensationum & recentiorum. Illæ post canones infractos, istæ ne infringantur concessæ. Indulgentia crimines & pœnæ canonicæ Clericis & laicis aliquando concedebatur. apud Eulogium, pro pœnitentiæ & communionis beneficio post lapsum. quod Innocentius misericordiæ nomine expressit.
PDF III. Remissio pœnæ canonicæ ad arbitrium Episcopi, erga Clericos vel laïcos, qui aliquando ob pœnæ duritiem ad paganos deficiebant. Differentia in eo capite Episcoporum & judicum, è Photio.
PDF IV. Clericis & Episcopis per vitium ordinatis, vel hæretica communione infectis, venia etiam dabatur; sed à synodis tantùm; aut à Summo Pontifice. De Clericis Arrianorum communionem amplexis responsum Athanasij.
PDF V. Vitia ordinationum Episcopis Hispanis quædam remisit Innocentius, quædam discuit jussit. Non autem aliquid indulsisset ante ordinationes peractas. quemadmodum nec Celestinus aliquos contra canones ordinari voluit.
PDF VI. Clericos à Bonosiacis hæreticis ordinatos suscipi posse pro remedio pacis respondet Innocentius Episcopis Macedoniæ. Regula Augustini, id fierti tantùm posse quando pax Ecclesiæ constituitur. Similitudo potita ab insitione arborum.
PDF VII. Vt Donatistæ in suis gradibus recipi possent, necessarium fuit ut consensus Africani Concilij firmaretur à sede apostolica, in eorum tantùm Clericorum gratiam per quos fieret unitatis Ecclesiæ compensatio.
PDF VIII. Dispensatio conceditur ob publicam utilitatem, ex Cyrillo Alexandrino, cujus locus explicatur.
PDF IX. Profertur alter locus ejusdem auctoris in eandem sententiam. Corruptus apud Ivonem; hic autem explicatus & illustratus. De Palæstina addicta Hierosolymitano Episcopo. Synodus Ephesina se gessit non damnando Theodorum Mopsuestenum. De œconomia quam Gregorius Nazianz. in dogmate de Spiritu sancto exigebat.
PDF X. In caussa Chrysostomi, dispensationis æquitatem repudiabat Cyrillus, & Canonum observationem præferebat paci Occidentalium. de quibus explicandus Cyrilli locus. Sed tandem rediit in gratiam cum Roman Ecclesia.
PDF XI. Ea prudentia aliquando porrigebatur ad controversias fidei. Probatur auctoritate Ioannis Vecci Patriarchæ CP. tum etiam ex Athanasio, Gregorio Nazianzeno, Maximo, & Basilio. Egregia regula, quoad hanc, præscripta à Gregorio Nazianzeno.
PDF Capvt XIV.
PDF I. Summus Pontifex canones temperavit in Oriente. Damasus remisit vitium ordinationis Flaviani Antiocheni, precibus Ioannis Chrysostomi & Theophili Alexandri. Anatolius ordinatus à Synodo Ephesina secunda, quæ nulla erat, assensu Leonis I. episcopatum retinuit. Idem accidit Maximo Antiocheno contra canones ordinato. cui vitium Stephani dissimulavit Spimplicius Papa, in gratiam Zenonis Imperatoris.
PDF II. Frequentiora dispensationum pontificiarum exempla in Occidente. Leo in Africa tolerant laïcorum ordinationes, sed bigamorum damnat. Hilarus veniam concessit Episcopis Hispanis, ordinatis absque Metropolitani consensu contra canones Nicænos.
PDF III. Aliquando necessitate cogente non personis singulis, sed omnibus, conceditur remissio Canonum; ut statum est à Gelasio in ordinationum intervallis.
PDF IV. Aliquando etiam damnatis Episcopis restitutio indulta est à Summis Pontificibus, ex clementia, de synodorum consensu. Quod probatur exemplis. Caussæ Athanasij, Chrysostomi, & Flaviani, pertinent ad jura appellationum, non ad restitutionem ex benignitate indultam. In quo notatur Ivo.
PDF V. Ex dictis patet veniam infringendi canonis olim concessam non fuisse, sed tantùm infracti. Quod obtinebat tempore Zachariæ; qui negat facultatem datam à decessore suo ducendæ viduæ avunculi, qui hoc est contra canones. Ea ratione petitionem Bonifacij de eligendo successore reijcit.
PDF VI. Frequentior esse cœpit dispensationum usus undecimo seculo: sed nondum concedebantur, nisi utilitatis prætextu. Recte dividit Ivo præceptiones; quarum aliæ sunt immobiles, è jure divino; aliæ mobiles, è jure canonico. in his, si detur compensatio boni publici, potest indulgeri dispensatio. Discussæ præfatio Ivonis in aliis capitibus. Regula Ivonis, non reprehendendos Prælatos qui aliqua tolerant non adversa fidei aut bonis moribus.
PDF VII. Origo dispensationum quæ dantur in antecessum, ex contumacia fidelium petenda, qui canonibus parere nolebant, ex Anselmo.
PDF VIII. Regula Goffridi in his dispensationibus, ut non fiant studio lucri, sed pietate subveniendi infirmis. Dispensationes sine caussa, reprobatæ.
PDF IX. Ob necessitatem, vel communem utilitatem, hæ dispensationes concedi debent. Alioqui sunt dissipationes, ex Bernardo.
PDF X. Gratianus sequitur eandem sententiam. Iure Decretalium, privatorum habita est ratio major quàm olim; quibus dispensationes dantur, si juventur aliquo merito, quod usui Ecclesiæ esse possit.
PDF Capvt XV.
PDF I. Discuitur quæstio, an dispensatio sine caussa sit licita & valida. Inferioris, est illicita & incalida. Summi Pontificis, quidam licitam esse aiunt; alij autem illicitam, quia non est dominus legum.
PDF II. Illicita autem dispensatio, à plerisque valida dicitur; ab aliis invalida. quorum rationes proponuntur.
PDF III. Distinctio auctoris, in iis quæ singulos respiciunt, dispensationem sine caussa, absque crimine concedi & suscipi; in iis quæ jura tertij aut statum publicum lædunt, nec licitam esse nec validam. Prima pars probatur, ex consuetudine recepta ab aliquot seculis; quæ inducere potuit ut per dispensationes legi derogetur, quemadmodum omnino potest legem abrogare. Maxima vis consuetudinis in dispensationibus. unde dispensatio significatur nomine consuetudinis. Dispensationes in gravissimis rebus quotidie...
PDF IV. Si mores recepti in regno lædantur, invalida dispensatio. quia sine caussa legitima, & quia in iis casibus dispensationis usus non receptus. Dispensationes mendicantibus conceßæ ab beneficia possidenda rejectæ.
PDF V. Caritas læditur novitate. Quare abstinendum hoc casu à dispensatione, quæ precipuè ob concordiam inducta est. Ex dispensationibus intempestivis dissidia oriuntur, è Maximo Abbate.
PDF VI. Inquiritur in omnia rescripta, non eo proposito ut limites ponantur pontificiæ potestati. Omnia privilegia sedis Romanæ non erant cognita Gallis tempore Fulberti. Tenerè agendum cum Romanis.
PDF VII. Cavent Romani Pontifices ne rescriptis suis scandali occasionem præbeant. Tria genera scandali. De Petri reprehensione à Paulo propter scandalum.
PDF VIII. Si scandalum oriatur, temperandum ab executione rescripti. Scandalum movetur, si recepta consuetudo infringatur. Et si justa præcipiantur, supersedendum ab executione, ratione scandali; cujus non potest dari dispensatio. Iudex delegatus debet rescribere & supersedere.
PDF IX. Regula petita è scandalo sufficit in foro. Quærunt tamen Theologi & interpretes, an si rescriptis pessumdaretur disciplina ecclesiastica, iis parendum sit. Respondent ab iis exequendis abstinendum; & si necesse sit, sub sidium Principum implorandum. Quod fit per modum defensionis, non autem jurisdictionis. Et in Summp Pontifice non censetur eo casu esse defectus auctoritatis, sed defectus intentionis. Romana sedes urget executionem mandatorum quæ salubria sunt, è Leone IV. & Gregorio VII.
PDF X. Ad defensionem & ultionem veritatis habet primam & maximam potestatem. Contra veritatem nihil potest, è Facundo Hermianensi.
PDF XI. Non potest concedi dispensatio juris divini, vel naturalis, sed tantùm interpretatio.
PDF Capvt XVI.
PDF I. De privilegiis agitur, quibus derogatur Iuri Canonico, eximendo Capitula & monasterio ab Episcoporum jurisdictione. Monachi olim sub Episcopis.
PDF II. Monasteria liberata olim ab Episcoporum potestate Decretis synodorum, & consensu regio. De hoc consensu hic agendum. qui adhibitus est in exemptione monasteriorum sancti Dionisij & Corbeiæ.
PDF III. Decretorum regiorum usus docetur è Marculfo: quo & exemptio ab Episcopis indulta confirmatur, & immunitates quædam jure regio conceduntur. Id etiam probatur è Flodoardo, & Synodo Suessionica. Effectus illius Decreti ostenditur è Carolo Calvo.
PDF IV. Accessit auctoritas Summorum Pontificum, temporibus Gregorij Magni, cum regio consensu; quamvis plena exemptio à jurisdictione Episcopi tributa non sit. Adeodatus exemptionem indulsit monasterio Turonensi. Meminit regij Edicti contra laïcos. Regum tamen decreta ad confirmationem exemptionum pertinebant, è Pippino, & è Nicolao, qui precibus Regis & Episcoporum libertatem monasterij S. Carilesi firmavit.
PDF V. Idem observatum à proceribus Galliarum, qui ex consensu Episcoporum decreto suo monasteria à se condita eximebant, & subjiciebant Romanæ Ecclesiæ. Ivo requirit in istis privilegiis Episcopi consensum, apostolicam auctoritatem, & Regis Pragmaticam Sanctionem.
PDF VI. Hinc profectum, ut tandem à sede apostolica monasteria exempta fuerint, ob immodestiam Episcoporum, illis invitis; ut docent Gregorius VII. & Alexander II. Tandem ex mero Pontificum arbitrio concessæ sunt exemptiones. Quod displicuit Bernardo & ceteris ejus ævi.
PDF VII. Crevit exemptorum numerus, simùlque creverunt Episcoporum querela, ut patet è Durando.
PDF VIII. Regi competere ut incommodis exemptionum prospici curet. Novos Religiosorum ordines, nec novas Ecclesias, aut monasteria construi posse sine Regis consensu.
PDF Liber Qvartvs.
PDF Capvt Primvm.
PDF I. Dicendum hoc libro de legum executione, quæ protuitione ecclesiastica disciplinæ feruntur, quod expeditur hodic per appellationes ab abusu dictas. Formula illarum est recentior. Sed res ipsa iisdem initiis in Ecclesia cum regia potestate coaluit. Ordo hujus dissertationis. Agitur primò de auctoritate Principum Romanorum in hoc genere. Deinde inquiritur quid ex eo jure in Reges Galliarum manarit. Quæcunque olim acta, hodic vigere non possunt.
PDF II. A Principibus prohibiti olim Episcopi ne canones violarant. Executo canonum differt à Tuitione; quamvis etiam apud veteres aliquando hæc verba confundantur. Executio jurisdictionem nullitatis eorum quæ gesta sunt adversùs canones non egreditur. Princeps legum suarum habet, Canonum verò tantùm & custodiam.
PDF III. Vulgata regula Canones vim legum obtinent, novè, sed juxta mentem Iustiani, explicata. Quâ non solùm reverentia & executio publica canonibus conciliatur; sed etiam Principi custodia canonum, ut ceterarum legum, aßeritur. Quod ostenditur è Iustiniani Novellis. Itaque canonum executio nititur auctoritate pontificia & regia. Hæc læditur canonibus violatis, ac si leges publicæ læderentur. Imò custodiæ canonum Principes prospicere tenentur plusquam legum civilium.
PDF IV. Explicatur è Iustiniano qui servatus fuit ad hanc custodiam. Princeps Episcopis lege sua canonum executuinem præcipit; & Magistratibus. Hi vetare debent ne canones violentur. Si infracti fuerint, referre ad Principem, ut ipse corrigat. Decreta in Episcopos expulsionis pœna, ex vilegis infligenda.
PDF V. Quæritur an Constitutiones illæ receptæ fuerint ab Episcopis. Consilio Episcoporum res ecclesiasticas Iustinianus non pervertit Sanctiones Christianorum, ut ille affingit Procopio; sed dissimilavit justas illorum conquerendi rationes, cùm vexati essent à Iudæis.
PDF VI. Manifesta violatio canonum, à Synodo aut à Principe restitui poterat. Quod ostenditur è Synodo CP. sub Mena, in caussa Anthimi, qui jussu Theodoræ ex episcopatu Trapezuntio ad Constantinopolitanum prosilierat. Inde illusstratur Concilium Africanum adversùs Balsamonem. Hoc etiam ostenditur è Codice, & Liberato. Depulso à sede, quæ vacantem redderet Ecclesiam, in manifestissima canonum violatione, irrogabatur aliquando à Principe; non autem regradatio aut dejectio à dignitate.
PDF Capvt II.
PDF I. Violatis canonibus, dupliciter prospicitur disciplinæ, vel lata lege, vel specialiter emendato quod perperam gestum est. Latæ legis exemplum; è Codice Theodos. & Iustin. Explicatur lex Omni innovatione. C. de sacros. Ecclesiis. Theodosius relationes synodicas Illyrici in rebus dubiis tribuit Episcopo CP. Quod caruit effectu.
PDF II. Photij expositio refutatur, quæ omnes quæstiones canonicas tribui putat Episcopi CP. non autem solam relationem rerum dubiarum. Opinio viri eruditi, qui censet innovationem à lege damnatam versari in eo quòd Illyriciani recessissent à sede CP.
PDF III. Principes specialiter quoque quereliis adversiùs canonica judicia delatiis prospiciebant; quia patrocinium debebant non solùm canonibus, sed etiam Clericis; ut probatur è Concilio Chalcedonensi.
PDF IV. Querelâ ad eos contra judicia ecclesiastica de latâ, variè se gerebant. Aliquando ipsi cognitionem ad se transferebant. Id ostenditur exemplo Athanasij Alexandrini. Ejus appellatio à Concilio Tyrio ad Constantinum respondet appellationibus ab abusu; & differt ab appellatione Donatistarum.
PDF V. Quatuor vitia seu nullitates Synodi Tyriæ. Hostes Athanasij à judicio non rejecti. Delegati in Mareotidem ad testimonia recipienda, qui è cœtu illo erant suspectissimi. Delegatio decreta à parte tantùm Concilij. Testimonia reccepta. Dolus & infidiæ judicum.
PDF VI. Ob ea vitia Athanasius libello postulat à Dionysio Imperatorus legato, ut negotium integrum ejus cognitione reservet.
PDF VII. Damnatur Athanasius. Appellat Constantinum, ob dolum, insidias, & vim hostium potiùs quàm judicum. Constæntinus cognitionem suscipit, ut cognoscat de perverso illo judij ordine. Ea cognitio eluditur, nova accusatione majestatis læsæ delata. Ea de caussa Athanasius in Gallias relegatur à Principer. In angustiis licere putavit Athanasius auxilia Principum implorare adversùs infesta judicia ecclesiastica.
PDF Capvt III.
PDF I. Auctoritas Principum Romanorum in plerisque capitibus judiciorum ecclesiasticorum expenditur. Dabant judices, sed Clericos, in caussis ecclesiasticis, è Concilio Milevitano, & è delegatione trium Episcoporum Galliæ in negotio Donatistarum à Constantino facta, qui unà cum Melchiade de Cæciliano judicium ferrent. Ex illa delegatione Augustinus probat contra Donatistas, judicium illud non fuisse usurpatum.
PDF II. Eadem judices dandi potestas probatur è Concilio Chalcedonensi.
PDF III. Episcopis delegatis auctoritatem dabant judicandi eos qui aliàs sibi subditi non essent, è Cyrillo Alexandrino.
PDF IV. Metropolitano aut Patriarcha suspecto, ab una provincia judicium transferebant in aliam; è Concilio Berytensi, quod relatum est in Chalcedonensi.
PDF V. Synodis à se indictis præscribebant judiciorum ordinem. Quod docetur aliquot exemplis. Theodosius irritum declaravit Concilium Ephesinum, quòd fines præscriptos à Principe in modo procedendi excessisset. Causæ tamen cognitionem integram reliquit Concilio.
PDF VI. Synodus Ephesina conqueritur, non de incompetentia Principis, sed de obreptione; quam Legatis missis ostenderunt. Discussio, an ordo retentus esset à Concilio, fieri poterat in Consistorio, ut fatentur Orientales. Negotio discusso, Theodosius confirmat Acta Synodi Ephesinæ, quæ antea resciderat.
PDF VII. Explicatur in quo fines præscriptos à Theodosio excessisset Concilium Ephesinum. Absente Ioanne Antiocheno & delegato Principis, judicium habuerat de Nestorio. De caussis criminalibus pronantiaverat, quas Princeps evocaverat Constantinopolim. Idem Theodosius ordinem caussarum præscripsit Concilio Ephesino II. ut nullæ lites civiles agerentur ante quæstionem fidei. Iussit etiam Flavianum abstinere à judicio, & sedere inter reos, quamvis ordinario jure aliter fieri debuisset.
PDF Capvt IV.
PDF I. Principes aliquando susoendebant prioris synodi judicatum, nova synodo indicta. Quod factum à Theodosio in caussa Nestorij. Qui damnatus à Synodis Romana & Alexandrina, nisi resipisceret intra decem dies. Theodosius Synodo Ephesina indicta ad petitionem Nestorij, interim nihil innovari jussit. Ostenditur à Concilio habitam rationem suspensionis.
PDF II. Auctoritas Theodosij interpellata à Leone, ut suspendi juberet executionem secundæ Synodi Ephesinæ. In quæ Dioscorus omnia per tumultum egit contra canones, deposito Flaviano. Leo hanc synodum reprobat in Concilio Occidentali. Sed auxilium Principis implorat adversùs Orientales. Iis verbis utitur quæ auctoritatem Principum in hac re significant.
PDF III. Leo de iniquitate synodo judicium tulit. A Principe verò petit rescissionem, ex eo capite, quòd per vim & contra canonum ordinem omnia gesta essent. Vir eruditissimus putat à Leone peti prioris legis revocationem, qua Theodosius Synodum Ephesinam confirmaverat. Sed nondum resciverat legem illam latam fuisse. Refutati Novatores, qui à Principe solo rescissionem synodorum tunc pependisse volunt. Theodosius noluit satisfacere desiderio Leonis. Sed Marcianus indixit Synodum Chalcedonensem...
PDF IV. Legati Romani implorant auxilium Judicum in Synodo Chalcedonensi, adversùs illius synodi decreta, quæ canonibus Nicænis erant contraria.
PDF V. Principes restaurationem judiciorum ecclesiasticorum rescriptis suis permittebant. qua de re alibi.
PDF VI. Ab Episcopis quos in caussis ecclesiasticis delegabat Princeps, ipse appellabatur, è Justiniano. Quod obtinebat in civilibus negotijs, & criminalibus, etiam Episcoporum, tempore Gregorij Magni. quod ipse rectum esse scripsit. Lis in appellatione commissa Diacono sedis Romanæ, & uni è Magistratibus. Judicium verò latum à Principe.
PDF VII. Apud Græcos posterioribus seculis jus illud continuatum. Imò recusata synodo Patriarchæ à reo, Imperator caussam ecclesiasticam ad suum tribunal traxit, è Balsamone, qui hoc factum non probat; quamvis judicem secularem adjungi posse à Principe, judici ecclesiastico putet. Quibusdam quoque tunc visum, à sententia Patriarchæ, Principem appellari posse, cum distinctione.
PDF VIII. Qua ratione Principes Romani se gesserint in judicijs canonicis, secundùm ea quæ superioribus capitibus observata sunt.
PDF Capvt V.
PDF I. Vt provinciæ Galliarum, ita & Imperij jura Regibus Gallorum cesserunt, & cura tuendæ politiæ ecclesiasticæ illos respexit post Clodovei baptismum. Tanta erat cura canonum illis temporibus, ut rarò ad Reges de violatione illorum querelæ deferrentur. Tamen si qui Episcopi in canones peccarent, à Rege corrigi poterant, è Gregorio Turonensi. Canonum magna reverentia apud Reges & Episcopos. Sacramenturm Chilperici de canonibus servandis. Gregorius Turonensis tenax canonum.
PDF II. Acta Episcoporum, quæ decretis regiis contraria essent, Reges in irritum mittebant; ut patet ex Heraclij electione in episcopoatum Santonensem, quæ rescissa à Chariberto Rege, & multati Episcopi.
PDF III. Sequentibus seculis frequentiùs interpellati sunt Reges, quia crebriores canonum infractiones. Pippinus in Synodo Suessionica animadversionem sibi & Concilio regni reservavit, ratione canonum violatorum.
PDF IV. Vis inferebatur canonibus per rescripta Romanæ Curiæ, aut per Episcoparum judicia. Vtrique incommodo prospectum ab avo Caroli Magni usque ad hanc ætatem.
PDF V. Secundum exemplum in caussa Ansegisi. Primatus Galliæ & Germaniæ illi delatus à Ioanne VIII. Cujus Legati & Carolus Calvus consensum Episcoporum, se parituros decretis Papæ, secundùm sacros canones & decreta. Pura obedientia exacta, sed oblata sub illa conditione. Quidam Episcopi cesserunt, alij siluerunt. Inde varietas Actorum Concilij Pontigonensis.
PDF VI. Hincmarus impugnat primatum Ansegisi, & Acta Synodi Pontigonensis, ex eo capite, quòd major pars Episcorum refragata esset novo rescripto.
PDF VII. Expenditur epistola Hincmari, ut ostendatur quem modum sequerentur illo seculo Episcopi Gallicani, ad impediendas novitates canonibus contrarias, quæ inducerentur absque necessitate.
PDF VIII. Eodem seculo Bertolfus Treverensis privilegio Ioannis Papæ intercessit, & obtinuit ut nihil innovaretur.
PDF IX. Episcopi Gallicani hanc auctoritatem sibi vindicabant, exemplo Ecclesiæ Africanæ, quæ deprecata est Celestinum ut Clericos appellantes repelleret, quia hoc Nicæni canones vetabant, in quo nondum erat derogatum Ecclesiæ Africanæ.
PDF X. Simile quoque est Cypriani factum in caussa Basilidis & Martialis. Depsiti ab Hispanis ob idololatriam, restituuntur episcopatibus suis à Stephano per obreptionem, contra decreta Cornelij. Ratione obreptionis factæ in pernioiem canonum Cyprianus docet supersedendum ab executione rescripti.
PDF Capvt VI.
PDF I. In contentionibus de jurisdictione, Episcopi Gallicani aliquando urgebantur excommunicationum minis, ut accidit Hincmaro Remensi. Respondit ille Nicolao I. excommunicationi non eße locum, nisi quando canones violantur per contemptum.
PDF II. Vt ab excommunicationibus tuti essent Episcopi, patrocinium Regum interpellabant. Quod probatur duabus epistolis Caroli Calvi. Primâ, Hadrianum II. monet, alienum esse à canonibus ut Episcopus Laudunensis damnatus in Gallia, sistatur Romæ; sed in provinici retractandum esse judicium. Romanæ sedis judicai contraria canonibus non esse mittenda executioni.
PDF III. Quia non sunt lata ex privilegio B. Petri. Phrasis illa petita est è Leone I. Explicatur ex Hincmaro. Iudicium illud ferri dicitur ex privilegio B. Petri quod fertur ex illius æquitate. Itaque quod illa æquitate caret, non nititur quoque privilegio. Eadem phrasis usurpata à Synodo Tricassina coram Ioanne octavo. Idem significant hæc verba Concilij Pontigonensis, secundùm sacrum ministerium
PDF IV. Secundâ epistolâ pro Episcopis conqueritur Carolus apud Ioannem VIII. quòd Presbyterorum damnatorum appellationes admitterentur. Hæc rescripta à canonibus aliena ministris tribuit, non Pontifici. Transalpinis privilegia exactiùs servanda, quia longè absunt ab urbe Roma. Id paci Ecclesiæ congruit. Iudicia legibus & canonibus contraria, nulla esse docet.
PDF V. Eo seculo persuasum erat judicia Patriarcharum contra canones lata, nullius esse momenti, è disputatione Zachariæ & Metrophanis in Octava Synodo. Ea regula petit è Concilio Ephesino.
PDF VI. Quod intelligendum est, si contra manifestam juris formam expressim pronuntietur. Non privatis, sed Ecclesiæ Gallicanæ vel Principi licuit eo casu suspendere executionem rescriptorum.
PDF Capvt VII.
PDF I. Conquerentibus Clericis de judiciis Episcoporum subveniebant Principes. In eam re extat canon Concilij Francofordiensis. Post judicium Metropolitani, si partes non consentiant rebus judicatis, accedere possunt ad Principem, cum relatione Metropolitani.
PDF II. Prudentia auctorum hujus canonis expenditur. Conciliatur hic canon cum Antiocheno Concilio. Imperator adiri non debet ante judicium synodi. Cum temperamento, cognitionem quandam extraordinariam Princeps in his negotiis exercebat.
PDF III. Summus Capellanus discutiebat res ecclesiasticas in Palatio, ut Comes Palatij res seculares. Ad Regem referebat de iis negotiis quæ majoris essent momenti. Apocrisiarius idem cum Capellano. De contentionibus canonicis omnis generis judicium ferebat. Quem ordinem teneret in judiciis ferendis. Intererat omnibus constitutionibus quæ fiebant in Palatio.
PDF IV. Munus Apocrisiarij istius gratum fuit Romanis Pontificibus. Ei muneri admotis Episcopis, gratiam faciebant canonum, ut ab Ecclesiis suis abesse possent. Ea indulgentia assensu Synodi Francofordiensis ad petitionem Regis confirmata. Apocrisiarij isti similes illis qui morabantur in comitatu Imperatorum Constntinopolitanorum. Archicapellani munus tandem confusum est cum munere Comitis Palatij. quod restitui petio Synodus Carisiaci.
PDF V. Temporibus Ludovici Pij, omisso Metropolitano, damnati Presbyteri recta Principem adibant. Ea de re queritur Concilium Parisiense, & docet hunc abusum ortum habuisse ex cessatione synodorum provincialium. Canones infracti erant, quia omisso Metropolitano Princeps interpellabatur.
PDF VI. Missos Dominicos Reges mittebant per provincias, qui canonum & legum executioni invigilarent. Regia auctoritate quæ corrigenda erant, cum Episcopis corrigebant. In eo negotio Rex Episcopis cooperabatur, ut loquitur Carolus Magnus.
PDF VII. Ludovicus Pius ait sibi commissam Ecclesiæ & Regni curam. Hujus sui ministerij adjutores esse Episcopos, in suo ministerio quod eis divina auctoritate impositum est, & Comites in ministerio illis credito, humano mandato. Reges ita erant Minitores, ut contumace emendarent.
PDF VIII. Missorum Dominicorum dignitas, & munus, è Flodoardo, & Capitularibus. Alij à Missis discurrentibus, qui erant ministri tantùm. Cum Episcopis prospiciebant canonum executioni, & vulnus impediebant. Appellationes ab abusu post vulnus remedium parant.
PDF IX. Presbyteri vexati ab Episcopis in visitationibus & variis sumptibus, confugerunt ad Carolum Calvum, qui lege lata illis
PDF Capvt VIII.
PDF I. Sub tertiæ dynastiæ Regibus, antiquorum canonum desiderium vigebat; ut patet ex Concilio apud Ansam, in quo definitum est illud privilegium non esse ratum quod canonicis non solùm non concordaret sed etiam contrairet sententiis. Patet etiam è Glabro; qui recitat offensionem Gallicanorum Episcoporum; quòd invitio Turonensi Episcopo, ad preces Fulconis Comitis Basilica consecreta fuisset è Legato, jussu Romani Pontificis, contra canones.
PDF II. Glaber de Ioanne Antipapa non est intelligendus, sed de Ioanne XVIII.
PDF III. Explicantur verba illa Glabri, Papam & Fulconem schisma creavisse. Schisma, est secessio à communione Ecclesiæ, ob quæstiones de disciplina. Hæresis, ob quæstiones de fide, è Basilio, Schisma desinit in hæresim; non solùm quòd schismati sæpe hæresis adjungitur; sed etiam quòd ipsum schisma, si inveteratum sit, in hæresim vertatur.
PDF IV. Id docetur è canone VI. Concilij CP. Qui explicatur, & conciliatur cum canone Basilij; rejecta conciliatione Balsamonis. Basilius agit de schismate nondum desperato. Canon VI. è Nicolao. Novatiani & Quartadecimani damnati ut hæretici, & plures alij, ob quæstiones disciplinæ. quia Ecclesiam contemnebant, cujus auctoritas in Scripturis commendatur.
PDF V. Qui sint canonici Episcopi in dicto canone sexto. Corrigendus locus, & rescribendum. Emendatus etiam obiter locus Concilij Chalcendonensis. ... sunt Episcopi ejusdem communionis, Latinis Communicatores. Confirmatur hæc emendatio è versione canonis quæ extat in epistola Nicolai I.
PDF VI. Ex ijs quæ dicta sunt illustratur locus Glabri, qui schisma vocat dissidium Papæ & Episcoporum in caussa canonica. Schisma es significatione usurpatum à Benedicto IX. à Synodo Anglicana, Hincmaro, & Ivone.
PDF VII. Quomode se gererent Gallicani Episcopi in retinendis canonibus adversùs nova rescripta. Id ostenditur ex privilegi conceßa à Paschali II. Henrico Imperatori. Concilium Viennense damnat privelegium; & minatur secessionem, ni Paschalis illud revocet. Galli modestiùs se gerunt. Perseverandum in obedientia Papæ docent, & parendeum ijs quæ pertinent ad Cathedram, cetera non admittenda.
PDF VIII. Ivo negat de Pontifice judicium suscipiendum, nisi à fide aberraret. Si quid tamen ab eo decernatur incommodum Ecclesiæ Gallicanæ, synodos cujusquæ provinciæ id correcturas, salva reverentia Ecclesiæ Romanæ.
PDF Capvt IX.
PDF I. Initio seculi decimitertij Ecclesia Gallicana tuebatur Libertates suas, solo dissensi. Conventus Bituricensis contradixit mandatis Romani Cardinalis, de collatione duarum præbendarum in unaquaque Ecclesia. Ea de caussa Legatus abstinuit ab executione mandati.
PDF II. Eodem seculo Lincolniensis Episcopus his collationibus non consensit. Ejus rationes; & contradictio aliena à contumacia. Clausula, Non obstante, tunc invalescere cœpit.
PDF III. Non admissis quoque rescriptis illis, Galli jura sua tuebantur. Olim Clerici à Pontificibus commendati. Deinde adjunctæ sunt minæ excommunicationum. Initium hujus coactionis circa tempus Lucij III.
PDF IV. Episcopi Gallicani in his angustiis patrocinium regium implorarunt. Tuitionis regiæ pro custodia canonum nondum erat deleta memoria in tertia dynastia, ut probatur ex Ivone. Eam tuitionem à B. Ludovico expoposcit Ecclesia Gallicana, ad conservanda jura Collationum, & jurisdictionem, adversùs novitates. cui rei Ludovicus prospexit suo Edicto.
PDF V. Inde est quòd Philippus IV. monuit Clementem ne ministerium Episcoporum impediret in caussa Templariorum. Se, salvo sacramento suo, id tolerare non posse.
PDF VI. Quod explicandum est de sacramento præstito tempore inaugurationis regiæ. Ejus antiqua formula, qua promittitur conservatio privilegij canonici, à Phillipo. Quæ ducta videtur à formula concepta ab Hincmaro. Ea dicta est olim perdonatio, non sacramentum. Imperatores CP. spondebant fidei & canonum custodiam.
PDF VII. Jure collationum & electionum sublato per Reservationes & Gratias expectativas, regium auxilium imploratur ab Ecclesia Gallicana ad eorum restitutionem. Carolus VI. jus antiquum adversùs novitates Edictes suis ea in parte restituit, & magistratibus suis executionem commisit.
PDF VIII. Decreta Basileensia confirmata lege regia; cujus executio mandata judicibus regiis, qui contumaces plecterent. Comitia regni præsidium Libertatum Ecclesiæ Gallicanæ à solo Rege expectandum fatentur anno millesimo quadringentesimo nonagesimo tertio. Reges prospexisse canonum restitutioni, lege generali, & injuncta magistratibus exequendi cura. Quod probatur Edictis B. Ludovici & Caroli VI. & VII.
PDF IX. Aliquando Reges ex officio novitates adversùs mores receptos repellebant, si ex iis detrimentum regni sequeretur. Id factum à Carolo VII. lege data, quæ extraneos à beneficiis removebat. Renuente Papa his incommodis consulere, imperio suo id egit. Nullum privilegium apostolicæ sedis ea de re præcesserat.
PDF X. Lex ista videtur contraria constitutioni Innocentij III. quæ admittit ad beneficia undecunque natos. Innocentij constitutio æqua est in sua specie. Veteri jure, Episcopi eligeni è clericis cujusque civitatis. Jus illud ex parte restitutum lege Caroli, ut saltem è regno petantur. Duæ regulæ deductæ ex illa constitutione.
PDF Capvt X.
PDF I. Quaratione prospiceretur iis qui se ab Episcopis vexatos querebantur in negotiis ecclesiasticis adversùs mores receptos. Rescripto regio requirebantur Episcopi ut à vexatione cessarent, vel se judicio sisterent, bonorum capione indicta. Formula rescripti antiqua è Regestis Curiæ Parisiensis.
PDF II. Explicatio illius rescripti. Caussa decimarum recensetur inter spiritualia. Si tamen insolitæ decimæ peterentur, Reges exactionem prohibuerunt; & excommunicationes, si quæ ob eam rem latæ essent, revocari jusserunt.
PDF III. Consuetudine tolli poßunt decimæ personales, & prædialium quota præscribi. Quin etiam induci ut è certo genere fructuum nulla solvatur decima. Quare constitutio quæ eam exactionem prohibet est justa, è Covarruvia: qui tamen non docet ratione Principes ea de re statuere potuerint.
PDF IV. Ob scandalum quod inde oriebatur. Philippus auctoritatem suam huic negotio interposuit; ut patet è verbis rescripti. E nova decimarum exactione scandala nasci fatentur Canonistæ.
PDF V. Ad Regum officium pertinet scandala è rebus ecclesiasticis amovere, è Leone, & ex Anastasio, & è Leonis Senonensis epistola ad Childebertum, quod fit jure tuitionis.
PDF VI. Rescriptis Cancellariæ Reges tuebantur olim Libertates Ecclesiæ Gallicanæ, ut docet locus petitus è Comitiis Turonensibus anni 1493.
PDF VII. Privilegia quoque sibi à Romanis Pontificibus concessa, mulctis adversùs Episcopos indictis, & bonorum capione tuebantur, ex constitutione anni 1367.
PDF VIII. Severiores pœnas imponebant Iustiniani leges Episcopis contumacibus adversùs disciplinam.
PDF Capvt XI.
PDF I. Inquiritur qua ratione se gesserint majores nostri quando jurisdictio ecclesiastica secularem invadebat. Ed de re altum silentium apud vetetes, quia Episcopi suis finibus se continebant.
PDF II. Harum contentionum exemplum in Gregorio quarto. Divisio regni à Ludovici inter filios facta, sacramento confirmata est, & subscriptione Romani Pontificis. Ab ea receditur ob Carolum è secundis nuptiis prognatum. Inde bellum filiorum adversùs patrem. Gregorius à filiis stare putatur. De eo antiqui scriptoris verba.
PDF III. Locus ille malè trahitur ad Regis immunitatem, ne possit excommunicari. Explicatur Gregorij propositum, ut prima divisio regni non infringeretur, ex Agobardo. Epistola hujus nomine edita est fragmentum epistolæ Gregorij IV. ad Episcopos Galliæ, unde hæc contentio illustratur.
PDF IV. Epistolæ verba expenduntur. Evocaverat Episcopos. Illi contumaciùs respondent. quod Gregorius refellit. Episcopi scripserant excommunicationem, quam Gregorius parabat, pertinere ad injuriam imperatoriæ potestatis. Asserit Pontifex sibi injuriam fieri non posse, intacta sedis apostolicæ dignitate. Fidem seu sponsionem Imperatori præstitam, à se non violari.
PDF V. Referuntur verba Episcoporum, qui excommunicationibus Papæ se non assensuros prositebantur. & periculum honoris illi minantur. Explicantur illa verba, & auctoris vitæ Ludovici, qui temeritatem Episcoporum in hoc capite damnat.
PDF VI. Ex hoc facto colligitur sententiam totius Ecclesiæ Gallicanæ eam fuiße, à Pontifice excommunicationes ferri non posse prætextu perjurij aut bellorum, ob divisionem regni mutatam. Gregorius quoque eam potestatem sibi non asseruit. Confutati Novatores, qui ex hoc facto spretam putant à Gallis auctoritatem Romanæ sedis.
PDF VII. Refellitur Massonus, qui Gallicanæ libertatis capita quædam ex hac epistola colligit, quæ falsò affingit Gallis.
PDF Capvt XII.
PDF I. Galli sub Carolo Calvo decreta Papæ de rebus secularibus non admittunt. Lotharij regnum, post ejus obitum, Carolus Francorum & Ludovicus Germaniæ Rex patrui inter se dividunt. Ludovicus II. frater Lotharij, herditatem petit; quem Hadrianus II. juvat, excommunicatione Regibus indicta, prætextu peruij & bellorum quæ inde manabant. Mandatum Hincmarout literas Pontificis Regibus significet.
PDF II. Galli in conventu Aquisgranensi respondent Pontificem non esse Regem & Episcopum; Rempublicam eo non esse disponendam, sed ecclesiasticum ordinem; ex ejus arbitrio non esse dandum Principem; excommunicationem ferri non debere contra legem, Episcopos à Regis communione abstinere non posse, nisi exulent à regno.
PDF III. Rex & primores regni minati sunt Hincmaro, si decretis Papæ abhæreret, rerum Ecclesiæ privationem. Coërcitio per bonorum capionem tunc erat usu receptu. Hincmarus rogat Pontificem ut abstineat ab ijs decretis quaæ scandalum excitant inter Ecclesiam & Rempublicam; unde sequantur in religione, & in bonis ecclesiasticis, maxima incommoda.
PDF IV. Non carebant quodam prætextu Romani Pontifices, petito ex usu illius seculi. Censuris urgebant subditos ad rescarciendam fidem quæ Regibus debetur. Id tamen obtinebat petentibus Regibus adversùs subditos, non autem adversùs Reges. Exempla in prima specie, è Synodo Meldensi, è Synodo Suessionensi, & è Concilio Engelenheimensi. Quod institutum à Concilio Toletano.
PDF V. Ob dignitatem regiam verbo à Pontifice immunutam gravis contentio inter Carolum & Hadrianum. Iusserat iste Hincmarus Laudunensem Romam duci, Regis cura. Excanduit Carolus; ait Reges Francorum non esse Vicedominos, actores, vel villicos Episcoporum; illis honorem deberi juxta Apostolum.
PDF VI. Præter injuriam sibi illatam, adversam quoque canonibus Hadriani epistolam Carolus asserit. Ex utroque capite colligit, si mandata similia sibi aut Episcopis mittantur, cum excommunicationum minis, non receptum iri in regno. Miniesterio apostolicæ sedis se obtemperaturum; id est, in iis quæ fierint secundùm canones & traditionem majorum. Hadrianus his literis acceptis Carolum demulcet, & canonibus se accommodat.
PDF VII. Immodesta Caroli comminatio adversùs Hadrianum, si à mandatis illegitimis non recedat. Explicatus Hincmari locus. In Quinta Synodo anathema indicitur ijs qui fidem violant. Ivones sententia contraria sententiæ Caroli.
PDF Capvt XIII.
PDF I. Sub tertia dynastia, non admissa decreta nova Conciliorum quæ jura regni infringebant. Prohibitum Episcopis à Conciliis Romanis ne hominium præstarent Regibus. Tamen Radulfus Remensis obtinere non potuit Ecclesiam, quin priùs moribus in regno receptis satisfecisset. Curia regnis his decretis refragabatur, ex Ivone; qui monet Paschalem ut factum toleret per dispensationem. Cujus consilium secutus est Summus Pontifex, etiam in simili specie; quæ emersit in Anglia.
PDF II. Constantiam Ludovici VI. in conservandio magistratuum suorum juribus adversùs rescriptum Romanæ curiæ recenset Ivo, licèt rem non approbet. Vetitum rescripto ne Præpositi regij præstationes exigant à pauperibus Clericis. Præcipit Rex ne mittatur executioni. Alioqui minatur bona Clericorum captum iri.
PDF III. Divisionem Noviomensis episcopatus invito Ludovico Rege fieri non debere scriptsit Ivo ad Paschalem. Jus divionis decernendæ spectabat ad Pontidicem; sed consensus Regis necessarius, ut vitaretur schisma, ex Ivone. Probatur necessitas regij consensus, è jure tuitioni, ne status ecclesiaticus mutaretur; è jure quoque regio. quòd parœciarum dissectionibus intervenire debeat. Confirmatur Conciliis Lucensi & Emeritensi.
PDF IV. Conqueritur gravissimè Philippus Augustus de consilio Lucij III. qui Rege invito cogitabat de Metropoli Dolensi erigenda. Hoc facto regnum suum minui ait, & coronam è capite suo deijci. Minatur dissidium, si hoc fiat à Pontifice.
PDF V. Erecto Appamiarum monasterio in Ecclesiam cathedralem, à Bonifacio VIII. injuriam sibi factam putavit Philippus IV. Vnde quæ deinde Tolosæ facta est immutatio, non accidisse censenda est absque Regis consensu. Hodic conceptis verbis adhibetur in similibus negotiis.
PDF Capvt XIV.
PDF I. Philippus Augustus nihil licere voluit Romano Pontifici in administratione regni. Interdictum se non observaturum dixit, si quod à Legato ferretur, ob pacem cum Anglo repudiatam, è Rogerio, & Matthæo Paris. Proceres regni monent quoque eundem Philippum ne fœdus ineat cum Anglo per coactionem D. Papæ. Philippus IV. ad inducias cum Anglo per excommunicationes cogi à Pontifice paßus non est. In temporalibus se nemini subjici profitetur; in spiritualibus pariturum, in quantum debet.
PDF II. Has induciarum indictiones à Pontificibus factas non caruisse prætextu probabili. A treuga & pace quæ erat inducta in bellis privatis, argumentum ductum ad bella publica. Fœda strages è bellis privatis. Induciæ illis indictæ ab Episcopis & proceribus regni; quæ dicta est Treuga domini, è Glabro, qui explicatur in voce Vadimonium. Bella privata, legibus mediæ ætatis tolerata.
PDF III. Induciæ illæ decretæ à Principibus & Episcopis, excommunicationibusque munitæ. Deinde à Conciliis confirmatæ. Cur dictæ Pax & Treuga. Induciarum violatarum cognitio ad Episcopos & proceres; qui ex pactis conventis cogi poterant excommunicationibus ad persequendos raptores. Pacis violatores excommunicati & proscripti ab utraque potestate, occidi poterant impune à quolibet privato. De hoc solo genere excommunicatorum intelligendus Vrbanus II. apud Gratianum.
PDF IV. Superiùs dicta trahi non possunt ad bella publica à Regibus indicta. Belli gerendi potestas eos eximit à censuris latis in deprædatores. Quia ad summum dubia res est an bellum sit injustum; ideoque cessat jus excommunicandi; maximè in iis quæ rescipiunt jus regium. Jura Principum excepta ab induciis privatis. Bella privata vetita B. Ludovici edicto; sed penitùs recisa constitutione Philippi IV.
PDF V. Maxima Regum auctoritas in negotio pacis fractæ. Eorum jussu restitui poterant communioni raptores quos Episcopi eam ob caussam excommunicaverant, ex Ivone; qui adducit locum è Capitularibus petitum de culpatis à Rege in gratiam susceptis.
PDF VI. Agitur de explicatione famosi illius loci. Petitus est è Concilio Toletano XII. cujus Concilij hæc est sententia; excommunicatos ob crimen majestatis, si à Rege indulgentiam promeruerint, ab Episcopis quoque communioni ecclesiasticæ restituendos. Hoc tractum in Gallia ad pacis infractores. Pœna canonica dimittebatur, non autem peccatum deprædationis, ex Ivone.
PDF VII. Ante Concilium Toletanum, Regis venia in crimine majestatis pœnitentiam ab Episcopis indictam solvebat; ut patet ex facto Pratextati, qui Ecclesiam suam recepit post convivium Regis; quia non fuerat dejectus à Synodo Parisiensi, sed tantùm pœnitentiæ addictus. Hæc indulgentia Regis ad omne crimen publicam trahi videtur à Capitularibus. Hodie, post abolitam pœnitentiam publicam, inutilis illa potestas.
PDF VIII. Privilegium Regibus nostris indultum ne incidant in sentiam ob commercium cum excommunicatis fulciri potest usu illo antiquo.
PDF Additio. De Treuga & Pace nonnulla adferuntur non indigna scitu. Concilium Tulugiense habitum eam ob causam; itemque Synodus Helenensis, & Concilium Narbonense. Tum etiam Concilium apud sanctum Ægidium, & Trojanum. Quæ omnia nuspiam antehac edita fuerunt.
PDF Capvt XV.
PDF I. Regni Gallici Libertas adversùs nova rescripta probatur testimonio Odonis Burgundiæ Ducis. Crucesignatos in tuitionem Ecclesiæ Romanæ suscepit Bonifacius, illisque debitorum suorum inducias dedit. Consultus à Philippo IV. Dux Burgundiæ, respondit à Pap nihil decerni posse in temporalibus sine consensu Regis & procerum.
PDF II. Hæc constitutio Bonifacij non aliena erat à disciplina superioris temporis; ut patet è Concilio Claromontano, & Laternensi sub Callisto, Ivone, & Neubrigensi. Hinc factum ut debitores crucem assumerent, è Tyrio. Henricus quoque Rex Angliæ, ut Vasconiam ab impressione Gastonis Benearnensis liberaret.
PDF III. Hæc tuitio concessa Crucesignatis, erat propagatio quædam pacis & treugæ Domini. Itaque facilè Principes nostri hanc curam ad se revocarunt; & Crucesignatis tuitionem suam indulserunt, è Rigordo. Mandatum Bonifacij non admissum, quia novæ consuetudini contrarium.
PDF IV. Conciliorum vel Pontificum decretis intercedendo, jurisdictioni regiæ cavebant Reges. Itaque eo ipso tempore quo his de rebus Decretales ferebantur, non admissæ à judicibus secularibus, et si contra niterentur Ecclesiastici. Quod probatur ex querela Durandi Mimatensis Episcopi.
PDF V. Plures species enumerantur è Durando, in quibus judices seculares Decreta jurisdictioni regiæ adversa non admittebant; ne quis existimet superiori tantùm seculo hoc à nostris tentatum.
PDF VI. Concilij Lateranensis judicio Comes Tolosanus patrimonio suo dejectus. Quia Regis sententia proscriptus, si de illius hæresi constaret. Discussâ in Concilio fidei caussâ, eveniente conditione, ex vi decreti regij, bonis cecidit Comes Tolosanus. Contentiones inter Episcopos & magistratus, ob juridictionem secularem, sub Philippo Valesio; quæ definitæ tandem Edictis Regum nostrorum. De quibus tomo secundo.
PDF Capvt XVI.
PDF I. Inspicienda ratio qua Ecclesia Gallicana prospexit Libertati regni in dissidio Bonifacij & Philippi. Rei gestæ series exponitur. Invitatur Rex ad recuperationem terræ sanctæ. Caussatur bella finitima. Monetur ab Episcopo Appamensi Nuncio Pontificis, minis adjectis.
PDF II. Rex non violat jus gentium, detruso in carcerem Nuncio. Post aliquod tempus, accusatur majestatis. Criminibus probatis, è sententia conventus Silvanectensis traditur custo diæ Archiepiscopi Narbonensis. Quod renuntiatur Pontifici per Legatos Regis.
PDF III. Bonifacius cognitionem accusationis ad se trahit. Literas contumeliosas ad Regem mittit. quæ in ignem conjectæ. Episcopos & Doctores Galliæ ad synodum Romæ habendam evocat, ut staturere possit de reformatione Regis & regni. Aliud exemplum epistolæ ad Regem conceptum, quæ tamen missa non est; e qua epistolium consarcinatum à Flotta Legato Regis.
PDF IV. Conventus Ecclesiæ Gallicanæ. Omnes spondent se Regi adfuturos ad tuendam regni majestatem. Literæ & legatio trium Episcoporum missa ad Pontificem, qui conquerantur de tentata regni subjectione, & de synodo in eam rem indicta. Philippi acerbum epistolium. Orationes Bonifacij & Cardinalis Portuensis ad Legatos. Aiunt regnum Francorum subesse Romanæ Ecclesiæ temporaliter, ratione peccati.
PDF V. Explicata sententia Bonifacij, qui ratione peccati regni statum ordinare voluit, & à Rege pœnas ob malam administrationem exigere. Non erat ea mens Innocentij tertij. Gallicana Ecclesia huic Bonifacij sententiæ refragata est.
PDF VI. Legato misso, Concilij congregationem ursit, aliàsque pacis conditiones proposuit. Quæ rejectæ à Philippo. Conventus alter totius regni. Accusatur Bonifacius hære seos & aliorum criminum.
PDF VII. Accusator, Rex, Episcopi, & reliquus conventus appellant futurum Concilium. Hæc appellatio non adhibita est ad tuendam majestatem regni, cui prospexerant protestatione contraria. Sed ut sibi caverent à censuris ob negotium ecclesiasticum ferendis, id est, ob accusationem Bonifacij.
PDF Capvt XVII.
PDF I. De appellationibus à Papa ad futuram Concilium. Quæ alienæ à vetere disciplina. Non provocabatur à sententiis Patriarcharum, in caussis privatis. Communes definiri non poterant sine sententia sedis apostolicæ; à qua non appellabatur.
PDF II. Aliquando ob bonum pacis instaurabatur judicium sedis apostolicæ. quod differt ab appellatione. Synodus Arelatensis indicta in caussa Cæciliani, post judicium Concilij Romani, ut Donatistis satisficeret. Conquerebantur causam non plenè auditam. Secundæ cognitioni interfuerunt primi judices, contra morem appellationum. Explicatus Augustinus; facti speciem recitat, non verò regulam præscribit.
PDF III. Judicia aliquot renovata, post Romanæ sedis sententiam. Quod aliquando tamen fieri noluerunt Summi Pontifices. In octava synodo definitum fuit instaurandam esse cognitionem adversùs Photium post judicium Concilij Romani. Reluctantibus Legatis sedis apostolicæ.
PDF IV. Post seculum nonum, graves caussæ disceptatæ à Pontificibus in numerosis Conciliis. Præcipuè si agetur de Sacerdotij & Imperij Concordia. ubi aderant Clerici, & laïci, è Gregorio VII. & Gelasio II. Innocentius III. gravem controversiam decidere non audet absque definitione Concilij.
PDF V. Inde manavit mos ille appellandi ad futurum Concilium. Hoc remedio primus omnium usus fuisse videtur Fridericus II. Imperator. Concilium generalius Lugdunensi provocavit. Responsio Innocentij IV. è Matthæo Paris.
PDF VI. Martinus V. vetuit has appellationes, è Gersone; qui scripsit constitutioni non esse locum in caussis fidei. Pius II. eas quoque prohibuit. Galli exceperunt caussas fidei & manifestæ eversionis canonum.
PDF VII. De formula disjuncitva appellandi, ad Pontificem, vel ad Concilium. Quo sensu dixerint interpretes appellandum à Papa ad Papam. Meliùs Ivo, que à sede ad ipsam sedem confugiendum dixit. Quo sensu dixerit Vlpianus appellari à rescripto Principis.
PDF VIII. Quænam sit Du-Vallij Theologi in hac quæstione sententia; quódque remedium illi substituat.
PDF Capvt XVIII.
PDF I. Si Episcopi invaderent jurisdictionem regiam, prohibitionibus & mulctis utebantur judices seculares, exemplo Justini Imperatoris, qui lege coërcuit Defensores Ecclesiarum.
PDF II. Bona Clericorum capta ad tuendam jurisdictionem regiam, ex Ivone, è Capitularibus Caroli Calvi, Hincmaro, & Philippo quarto. Principes nostri non usi sunt expulsione à sede, quæ erat pœna à legibus indicta. quam Constantinus induxit. Suspensio ab officio irrogata à Justiniano; & à Theodosio. Sed hic sequebatur Concilium Ephesinum adversùs Joannem Antiochenum. Hispani pellunt regno contumaces Episcopos, & reditibus privant. Modestiùs se gerunt Galli.
PDF III. Vetitum à Concilio Lugdunensi ne judices ecclesiastici cogantur censuras tollere, personis vel bonis captis; aut qui his utuntur, earum usu desistere.
PDF IV. Lex illa recepta olim à Gallis; sed interpretatione adjecta; ita ut locum haberet in vera censura, non autem in ea quæ est nulla, quæve jura regia violat. Hæc interpretatio continetur mandatis Philippi IV. perlatis ad Pontificem per Episcopos legatos Regis, in caussa Capituli Carnotensis. Bona capiuntur, non propter censuras præcisè, sed propter invasam jurisdictionem. Baillivus Carnotensis de juribus regiis se responsurum cavet in curia Regis, de spirituali coram judice competenti.
PDF V. Ea interpretatio locum semper habuit in Gallia, statim post Concilium Lugdunense. Vetitum tamen lege Philippi IV. de domus diruerentur, ut antea fiebat. Bona capi solita, post Concilium Lugdunense docent Durandus Episcopis Mimatensis & Guillelmus de Nogareto.
PDF Capvt XIX.
PDF I. Post contentiones ob Pragmaticam Sanctionem pax initur inter Ecclesiam & regnum. Indictio Concilij Lateranensis, cui tandem adhæsit Ludovicus XII. Transegit cum Leone X. Franciscus I. Controversiæ ecclesiasticæ finiendæ sunt per conventionem, è Gelasio II. & Concilio Africano.
PDF II. Per Concordata, restituta est pax & libertas Ecclesiæ Gallicanæ. Eorum executio commissa Regi à Pontifice; & à Rege, Curijs Parlamenti. Quæ per appellationes ab abusu conventiones illas tuentur.
PDF III. Abusus dictio usurpata in Gallia ante annos trecentos, ex Durando, Ioanne Parisiensi, & veteri arresto. Post Concilium Constantiense, frequentiùs. Abusus est potestatis perversus usus, è Simplicio, Adriano secundo, Sigeberto, Roberto Lincolniensi.
PDF IV. Antiqui Pragmatici appellatione ab abusu in re ecclesiastica usi sunt ante Concordata: quæ, cùm de rescriptis Papæ agebatur, sub sidiaria erat appellationi ad Papam & ad Concilium. Error recentiorum, qui Petri Courthardi & Ioannis de Nanterre veteres appellationum formulas ad Curiam Parlamenti directas fuisse existimant. Earum vis explicatata.
PDF V. Appellatio ab abusu, à judiciis Episcoporum in negotio ecclesiastico, ante Concordata, ex Aufrerio. Distincta erant rescripta ob Pragmaticam infractam, & appellationis ab abusu. Primo casu non appellabatur, sed ex nullitate agebatur. In ceteris casibus appellabatur, abusus mentione injecta, ad testandum nihil agi jurisdictione ordinaria à judicibus secularibus. Mera appellatio à judice ecclesiastico ad secularem, nunquam admissa. Frequentia harum appellationum à Theologorum Parisiensium...
PDF VI. Rationes allatæ olim à magistratibus ad confirmandas appellationes ab abusu in caussis ecclesiasticis, ex Aufrerio. Earum vis expenditur breviter. Rebuffi sententia.
PDF VII. Præter superiora remedia adhibebatur aliud ad tuendam jurisdictionem temporalem, per prohibitiones & mulctas. Post Concordata, tria illa remedia explicantur unicâ formulâ appellationis ab abusu. Quæ in Concordatis asserendis expreßâ Pontificis auctoritate nititur; in ceteris articulis, tacitâ.
PDF VIII. Constitutionibus regiis confirmatæ istæ appellationes in caussis ecclesiasticis; & præscriptus modus quidam, ne judices regij ea auctoritate abutantur. Si agatur de correctione Clericorum, appellatio non susoendit judicatum, licèt devolvat ad Curiam.
PDF Capvt XX.
PDF I. An sit locus his appellationibus, quibuscunque canonibus violatis, & quocunque modo violentur. Prima regula, in caussis merè spiritualibus, & in Sacramentorum administratione, has appellationes non suscipi. Secunda, canones & decreta constitutionibus regiis recepta specialiter & confirmata, seu antiqua sint, seu recentiora, si violentur, dare eum locum his appellationibus; quemadmodum etiam si recptæ consuetudines & libertates ecclesiasticæ infringantur. Non appellatur à rescriptis Papæ, sed ab eorum...
PDF II. Iudex secularis de abusu tantùm pronuntiare debet, non autem de lite principali. Deinde admitti tantùm debet hæc appellatio in apertissima canonum violatione, non autem in dubia.
PDF III. Ratio harum regularem; quia nonnisi cogente necessitate judex secularis in has cognitiones excurrit; tum ut scandala amoveat; tum ut per machinationem oppressis Clericis subveniat. His casibus, jure defensionis licet Principi res istas attingere, ex sententia Theologorum hujus ævi.
PDF IV. Vsum fori videri contrarium his regulis, cùm statim appelletur ab Episcoporum interlocutionibus, non expectata Metropolitani vel Summi Pontificis cognitione. Concilio quoque Francofordiensi, & Novellæ Iustiniani; quæ post ultimum ecclesiasticum judicium has querelus Regis cognitioni reservant. Nova constitutio regia propediem edenda, ut consulatur sacerdotio & imperio.
PDF V. Si Episcopi de invasa jurisdictione ecclesiastica querantur, Curiarum placita à Regis Consistorio rescinduntur. Quod olim inductum usu, tandem Edicto confirmatum est.
PDF VI. De altera appellationis specie, quando constitutionies regiæ læduntur. Quæ aut canones confirmant, (de quibis dictum) aut de beneficiis decernunt, (qua de re dicetur alibi) aut de ordine litium instituendarum. Iis regi debent ecclesiastica judicia, si hoc à Principe cautum fuerit. Quod probatur ex Concilio Constantinopolitano sub Flaviano, Principemque earum legum veniam Clericis facere posse in judicio canonico. Id probatur etiam ex Concilio Africano, quod accusatores, & testes non admittit...
PDF VII. Sententiæ redittæ in judiciis ecclesiasticis adversùs ordinem præscriptum à legibus erant nullæ, ex Gregorio Magno. Ordo judiciorum è legibus & canonibus petebatur in Gallia, ex Hincmaro. Superioribus seculis, à Decretalibus præscriptus judiciorum civilium & ecclesiasticorum ordo. Hanc partem ad curam suam Reges nostri tandem revocarunt.
PDF Capvt XXI.
PDF I. Vltima species appellationum ad abusu, quando jura regni violantur, & jurisdictio secularis usurpatur à judice ecclesiastico. Vetitum Clericis à Concilio Lateranensi, ne prætextu libertatis ecclesiasticæ injuriam inferant jurisdictioni seculari. Ab invasione arcentur mulcta indicta & bonis captis.
PDF II. Investigatur ratio hujus consuetudinis. Non sussicit quod vulgo jactatur, licere cuique jurisdictionem suam defendere pœnali judicio.
PDF III. Reijcitur ratio Guillelmi de Nogareto, actione negatoria in rem posse capi eorum bona qui jurisdictionem impediunt.
PDF IV. Hæc consuetudo nititur jure naturali, quo defensio rei suæ cuique permissa est, vim illatam vi repellando. Reges captis hostium provinciis impetum hostium repellunt. Ius illud defensionis non nititur iniquitate hostium, sed naturali propensione sua tuendi. Vim illatam jurisdictioni ecclesiasticæ bonorum capione repellunt judices seculares, defensionis jure, quod Reges summo imperio exercere posunt, ex sententia Theologorum.
PDF V. Videri licitum quoque Episcopis ut censuris jurisdictionem suam tueantur. Eugenius III. præcipit ne laïcorum prohibitionibus deferant: quarum tamen usus retentus. Sola ratio componendarum harum contentionum, regij patrocinij imploratio; ut Edictis cautum, & inductum antiquo usu.
PDF VI. Expenduntur rationes quæ suadere debent Episcopis ut Consistorij regij judicio in his contentionibus se committant. Prima est, in re dubia pacem retinendam. Secunda, Principum conditionem meliorem, quia possident. Tertia, ob metum damni. Quarta, quia invalidior jurisdictio ecclesiastica. ideo utendem dispensatione.
PDF VII. Quinta, Regibus arbitrium harum contentionum ab Ecclesia delatum videri. Itaque semper ad se illas revocarunt; ut Justinianus, & Carolus Magnus.
PDF VIII. Leo IV. si quid incompetenter à se gestum eßet, arbitrio Ludovici II. Imperatoris detulit. Quod locum habere debet in Regibus Galliæ, ex Alexandro Imolensi.
PDF IX. Officiales regij excommunicari non possunt ab Episcopis ob muneris sui functionem. Hic usus è Gallia in Angliam translatus, sed ibi abolitus. Apud nos privilegio apostolicæ sedis munitus est. Episcopi se Regis judicio quotidie committunt.
PDF X. Ea dispensatio usurpanda in negotiis disciplinæ non autem in negotiis fidei; exemplo Romanorum Pontificum.
PDF Decreti regij verba, quod in fine operis edendum suprà diximus in cap. XII. §. VIII. libri secundi, sic habent. Extraict Des Registres du Conseil d'Estat.
PDF Hrabani Mavri Archiepiscopi Mogvntinensis Opvscvla Dvo.
PDF Index Tomi Primi.
PDF Errata.
PDF Vorsatz
PDF Rückdeckel
PDF Rücken